ارتباط عوامل ترافیکی با غلظت سرب و کادمیوم در خاک های اطراف محور چالوس تنکابن

بزرگراه چالوس - تنکابن یکی از پرترددترین محورها در سطح استان مازندران و حتی کشور است. از طرفی خودروها عموما منابع اصلی تولید آلاینده های فلزات سنگین در شهرها هستند که این آلاینده ها به صورت ذرات از اگزوز یا دیگر اجزا خودرو وارد محیط می شوند. آلاینده های خودرویی توسط جریان ترافیکی در اطراف راه ها توزیع شده و باعث آلودگی خاک و گیاه این نواحی می شوند. آلودگی فلزی خاک ها که بیشتر مربوط به سرب و کادمیوم است، روی گیاه، دام، ذخایر آب های زیرزمینی و در نهایت روی انسان اثر می گذارد و آسیب های زیست محیطی برای اکوسیستم منطقه به همراه خواهد داشت. به منظور مطالعه میزان آلودگی خاک حاشیه خیابان ها و تعیین عوامل ترافیکی موثر بر مقدار سرب و کادمیوم خاک، محورهای ارتباطی بین شهرهای چالوس - تنکابنی و بعلکس که جزء منطقه غرب استان مازندران می باشند برای مطالعه موردی انتخاب شدند. در این بررسی از خاک اطراف این محورها در عمق های 5 و 15 سانتی متری خاک در فصل های بهار و تابستان نمونه برداری شد و عوامل ترافیکی محورهای مربوطه نیز تعیین شدند. اندازه گیری و غلظت فلزات سنگین (سرب و کادمیوم) توسط دستگاه جذب اتمی مشخص شدند. عوامل ترافیکی مطالعه شده شامل حجم ترافیک کل، حجم ترافیک روزانه و متوسط سرعت بودند. نتایج تحقیق نشان دادند که میانگین های غلظت سرب و کادمیوم ناشی از حجم ترافیک عبوری از سطح محورها بوده و همچنین مقادیر سرب و کادمیوم اندازه گیری شده در بیشتر نمونه ها از حد مجاز بیشتر نبوده است. با تحلیل های انجام شده در خاک کنار جاده ها در مقابل پارامترهای ترافیکی گزیده، دیده شد که اثرگذارترین پارامتر ترافیکی بر مقدار فلزات خاک، حجم ترافیک کل است. نتایج این تحقیق می تواند در مدیریت حمل و نقل و کنترل ترافیک شهری، معماری و طراحی شهری، برنامه ریزی کاربردی اراضی شهری مورد استفاده قرار گیرد.

کلیدواژه ها:

محیط زیست شهری ، آلودگی ترافیکی ، مدل تقاضای سفر ، توزیع سرب و کادمیوم ، آلودگی خاک حاشیه خیابان ها