ارزیابی خشکسالی هواشناسی بر اساس شاخص های SPEI در ایستگاه های واقع در حوزه آبخیز کشکان

خشکسالی پدیده ای طبیعی و تکرار پذیر است که در اثر کاهش میزان بارندگی در یک دوره زمانی مشخص و نسبتا طولانی رخ می دهد. خشکسالی به عنوان یک پدیده طبیعی مانند سایر پدیده های طبیعی به کمک دانش، آگاهی و مدیریت صحیح قابل پیش بینی و کنترل می باشد و می توان خسارات ناشی از آن را به حداقل رساند. در این میان پایش خشکسالی و تعیین احتمال وقوع و شدت خشکسالی می تواند با در اختیار قرار دادن اطلاعات مناسب و به موقع، برنامه ریزان را در مدیریت صحیح منابع آب و بحران های خشکسالی یاری نماید. در این پژوهش، با استفاده از داده های میانگین بارش و دمای ماهانه به پایش خشکسالی هواشناسی و بررسی تاثیر تبخیر و تعرق بر آن طی سال های 2017 - 2001 و مقایسه وضعیت خشکسالی هواشناسی بر اساس شاخص SPEI و در چهار ایستگاه هواشناسی حوزه کشکان شامل: الشتر، خرم آباد، کوهدشت، پلدختر پرداخته شده است. تبخیر و تعرق پتانسیل به منظور استفاده در شاخص SPEI با روش تورنت وایت محاسبه شد و مقادیر شاخص SPEI در مقیاس های زمانی ( 3 ، 6 ، 9 ، 12 ماهه ) با استفاده از نرم افزار متلب تعیین گردید. بر اساس نتایج به دست آمده در خصوص شاخص خشکسالی SPEI مشاهده می شود که در همه ی ایستگاه های مورد بررسی، خشکسالی های خیلی شدید وجود دارد. به طور کلی خشکسالی خیلی شدید در ایستگاه کوهدشت با ارتفاع 8 / 1197 متر در مقیاس زمانی شش ماهه با مقدار شاخص 60 / 5- می باشد و ترسالی خیلی شدید در ایستگاه خرم آباد با ارتفاع 8 / 1147 متر در مقیاس سه ماهه با مقدار شاخص 64 / 3 می باشد.

کلیدواژه ها:

خشکسالی هواشناسی ، SPEI ، تبخیر و تعرق پتانسیل ، نرم افزار متلب