بیماری هلندی و بررسی آثار درآمدهای نفتی بر سرمایه گذاری

درآمدهای ناشی از فروش نفت تأثیر عمده ای بر اقتصاد کشور دارد. افزایش قابل توجه درآمد صادراتی ناشی از افزایش قیمت نفت موجب تغییر اختصاص منابع تولید از فعالیت اقتصادی بخش های مولد به بخش های نامولد، توجه دولت به، به درآمدزایی به جای استفاده از توان خود در ظرفی تزایی ،افزایش شدید و ناگهانی تقاضا و حجم نقدینگی و متعاقب آن تورم شدیدی یا بیماری هلندی می شود. این بیماری به عنوان یک عارضه جدی سال ها است که در اقتصاد ایران مطرح بوده، ولی در چند سال اخیر شدت یافته است. از آثار سوء این تغییر و تحول، افزایش غیر واقعی نرخ برابری پول ملی نسبت به ارزهای خارجی و در نتیجه کاهش قدرت رقابت صادراتی و کاهش صادرات غیرنفتی همراه با افزایش بی رویه واردات به منظور تنظیم معمولا ناموفق بازار توسط دولت شده است. اقتصاد مقاومتی به عنوان تنها را هکار خروج اقتصاد ایران از چالش های اخیر، نام برده شده که در واقع گام برداشتن در جهت تقویت تولیدات داخلی است. بدلیل اهمیت موضوع، در این مطالعه بیماری هلندی با تاکید بر تاثیررابطه مبادله بر سرمایه گذاری در بخش قابل مبادله و غیر قابل مبادله با روش هم انباشتگی جوهانسون- جوسیلیوس در طول دوره زمانی 1357 - 1386 مورد بررسی قرار گرفت. نتایج به دست آمده نشان داد که رابطه مبادله بر سرمایه گذاری در بخش قابل مبادله تاثیر منفی و بر سرمایه گذاری در بخش غیر قابل مبادله تاثیر مثبت دارد. در واقع بر اساس این نتایج وجود بیماری هلندی در اقتصاد ایران مورد تایید قرار گرفت.

کلیدواژه ها:

بیماری هلندی ، اقتصاد ایران ، درآمدهای نفتی ، کالاهای غیرقابل مبادله ای ، کالاهای مبادله ای