استفاده از مدلشناختی بلوم ، در ساختاردهی به یک سیستم آموزشگر هوشمند

سیستمهای آموزشگر هوشمند یکی از جدیدترین رویکردها در حوزه فراگیری الکترونیکی است. این سامانه ها با سه قابلیت انطباق با مدل کاربران (فراگیر و/یا آموزشگر)، توان تعامل با فضای اطراف و همچنین امکان یادگیری برای سیستم آموزشگر، هوشمندی را به همراه دارند. یکی از وجوهی که در فرآیند انطباق در این سامانه از اهمیت ویژه ای برخوردار است، مدل فراگیر و مدلی است که از دانش، جهت انتقال و/یا برسازی درذهن فراگیر ایجاد میشود. در این مقاله سیستم آموزشگر هوشمندی معرفی میشود که سازوکار بکارگیری ویژگیهای سطوح شناختی فراگیر در فرآیند مدلسازی و ساماندهی به درس افزار مربوطه، لحاظ شده است. یکی از شناخته شده ترین مدلها در حوزه علوم شناختی مدل بلوم است. در این مدل سطح شناختی فراگیر به شش سطح تقسیم شده، و ویژگیهای مربوطه و تناظرات آموزشی هر سطح نیز تبیین شده است. در فرآیند مدلسازی این سیستم، مدلِ ور، خواسته و نیت (BDI)، همراه با مدل سبک های یادگیری فراگیر ٤ استخراج میشود که در این بین، مدل بلوم بعنوان مرجعی در بخش مدل سازی نیت فراگیر مورد استفاده قرار میگیرد. بر اساس این ویژگیها و با استفاده از یک استنتاج قاعده‐پی، بهترین اجزای آموزشی که بیشرین انطباق با تناسباتِ آموزشی فراگیر را دارند، انتخاب میشود. در ساختاردهی به حوزه دانش این سیستم از رویکرد بازنمایی دانش ، در قالب هستان شناسی ، استفاده شده است. برای ارزیابی عملکرد ویژگیهای سیستم پیشنهادی، مفاهیمی از چهارحوزه با پراکندگی مفهومی قابل توجه انتخاب شده است. نتایج حاصل نشان میدهد که گوناگونیِ درس افزار ایجاد شده، از منظر تناسب با ویژگیهای یادگیری نسبتٌا توزیع یکسانی را دارد و وابسته به تنوع مجموعه محتواهایی دارد که در حوزه دانش قرار داده شده است، ولی تناسب درس افزارهای تولیدی با سطح شناختی مدل کاربر، به میزان قابل توجهی به ماهیت آن حوزه و نحوه ساماندهی آن دارد.

کلیدواژه ها:

فراگیری الکترونیکی ، سیستم آموزشگر هوشمند ، تئوری شناختی بلوم ، مدلسازی فراگیر ، مدل BDI ، هستان شناسی حوزه دانش ، درسافزار ، سیستم استنتاج قاعده‐پی