ارزیابی تغییرات کیفیت آب زیرزمینی و امکان ارتباط هیدرولیکی دشت رشکان با دریاچه ارومیه

سال انتشار: 1399
نوع سند: مقاله کنفرانسی
زبان: فارسی
مشاهده: 771

فایل این مقاله در 13 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

EMGBC02_029

تاریخ نمایه سازی: 24 شهریور 1399

چکیده مقاله:

امروزه به دلیل افزایش استفاده از آبه ای زیرزمینی، کیفیت این منابع ارزشمند کاهش یافته و نیازمند ارزیابی به منظور حفظ و اصلاح کیفیت آنها می باشد. دشت رشکان در جنوب غربی دریاچه ارومیه واقع شده و جزوی از حوضه آبریز دریاچه می باشد. به دنبال استفاده بیش از حد از آب های زیرزمینی در این منطقه، تراز آب زیرزمینی کاهش یافته و با توجه به خشک شدن دریاچه ارومیه بررسی کیفیت آب زیرزمینی این منطقه که فعالیت اصلی ساکنان آن کشاورزی می باشد، دارای اهمیت است. جهت بررسی کیفیت آب دشت رشکان مورد استفاده در بخش کشاورزی و شرب و تعیین احتمال ارتباط هیدرولیکی دشت رشکان با دریاچه ی ارومیه از دیاگرام پایپر، ویلکاکس، شولر،شاخص کیفیت آب زیرزمینی و نسبت های ژئوشیمیایی استفاده گردید. در این مطالعه، از نتایج آنالیزهای شیمیایی 15 نمونه دشت رشکان و یک نمونه آب دریاچه ارومیه استفاده گردید. پارامترهای مورد استفاده شامل pH ،TDS ،EC ،TH و کاتیون ها و آنیون های اصلی می باشد نتایج بررسی نشان داد که با گذر زمان در بین سال های 84 و 96 میزان EC که مشخصه بارزی از میزان شوری در آب است، روند افزایشی داشته و از سمت شرق و شمال شرقی آبخوان که در مجاورت دریاچه است، در حال پیشروی به سمت دشت (بخش غربی) می باشد. نمونه های آب اغلب در کلاس C2-S1 قرار گرفته اند که کمی شور بوده و با این حال برای کشاورزی مناسب می باشند. در برخی نقاط برداری شامل ایستگاه های داش آغل، رشکان و دیزج دول در وضعیت بسیار شور و نامناسب برای کشاورزی قرار دارند که مطابق نتایج نمونهحاصل از شاخص کیفیت آب زیرزمینی و شرب می باشد. نتایج حاصل از نسبت ژئوشیمیایی (فرمول در متن اصلی مقاله) در COدر سه ایستگاه داش آغل، رشکان جنب پمپ بنزین و دیزج دول بیانگر اختلاط آب شور با آب شیرین سفره است. اما با توجه به نحوهی گسترش آن و از طرف دیگر با مقایسه این نسبت با آب دریاچه، احتمال میرود که منبع نفوذ آب شور از دریاچه نبوده بلکه احتمالا از آب محبوس شده در شورهزار مجاور آبخوان می باشد

نویسندگان

دلنیا بازارگان

دانشجوی کارشناسی ارشد، زمین شناسی زیست محیطی، دانشکده علوم، دانشگاه ارومیه

حسین پیرخراطی

دانشیار گروه زمین شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه ارومیه

علیرضا عباس فام

کارشناس ارشد سازمان آب منطقه ای آذربایجان غربی، ارومیه، ایران

زهرا شیخی آلمان آباد

دانشجوی دکتری، زمین شناسی زیست محیطی، دانشکده علوم، دانشگاه ارومیه