تاثیر روانشناسی محیط بر شکل گیری تعاملات اجتماعی در فضاهای جمعی

قلمرو به بخشی از فضاهای شهری اطلاق میگردد که افراد یا گروهی از افراد بصورت منظم و پایدار از آن بهره جسته و در برابر افراد مزاحم و بیگانگان، به سبب احساس تعلق و مالکیتی که نسبت به فضا دارند، دفاع نمایند. هرگونه شخصی سازی و نشانه گذاری محیط و یا دفاع در مقابل مزاحمت، یک نوع رفتار قلمرو پایی محسوب میشود. در صورتیکه قلمروهای عمومی در فضاهای شهری بصورت مشخص و مناسبی تفکیک نشوند، آشفتگی در محیط رخ خواهد داد، که در نهایت افراد ناگزیر به مقابله با عوامل محیطی شده تا به مرز دلخواه تعامل از دید خود دست یابند. تقویت قلمرو در پارکها باعث ایجاد محیطی میگردد تا کاربران نسبت به آن احساس تعلق و مالکیت کرده، و نظارت ایشان بر فضاهای پارک به افزایش امنیت و میزان کاربری و در نهایت افزایش تعاملات اجتماعی در محیط شهری که هدف مطلوب طراحی بر پایه رفتارگرایی است، منتهی خواهد شد .هدف این تحقیق، بررسی روند تاثیر مقوله قلمرو در کاربری فضاها و چگونگی اعمال روشهایی در جهت افزایش حس قلمرو در پارکهای شهری میباشد. برای طبقهبندی این موارد، بهترین روش مطالعه حضوری در پارک و استخراج شاخصهای مهم ایجاد حس قلمرو در آن میباشد. در این تحقیق از روشهای مشاهده حضوری، مصاحبه و تهیه پرسشنامه استفاده گردیده است .نتایج به دست آمده حاکی از این مطلب میباشد که ایجاد حس قلمرو و مالکیت و تحریک رفتار قلمروپایی در شهروندان در فضاهای عمومی به ویژه پارکها، ضرورتی است که به افزایش کارایی و بهبود امنیت محیط میانجامد و برای رسیدن به این مطلوب روشها و راه حلهای گوناگونی اعمال میگردد، که عبارتند از: دقت در طراحی دید و منظر، ایجاد فضاهایی با دید طبیعی، نورپردازی به جا و درست و امکانات گوناگونی از جمله: فضای نشستن، میز مناسب، وسایل ورزش، مسیرهای جاذب با شیب ملایم و...

کلیدواژه ها:

قلمرو ، رفتار قلمروپایی ، قرارگاه رفتاری