بررسی ضریب مقاومت افزون درطراحی ای پای ستونهای مهاربندی شده

از تجارب تاریخی در زلزله های گذشته اینگونه برمی آید، که ساختمانها در تقابل با بارهای جانبی زلزله، استقامت بیشتری نسبت به آنچه برای آن طراحی شده اند، را متحمل گشته وهرعضو ازسازه به میزان کرنش قبل از گسیخته شدن، مانع فروریختن آوار شده و تلفات جانی را کاهش می دهد، ودرحقیقت این مقاومت اضافی درازاء تغییرشکل ظاهری ویا گسیختگی برخی از اعضاء سازه قبل از تغییر شکل یا تخریب کلی سازه بدست می آید، که در برخی آیین نامه هابه ناجی ساختمانها نیز معروف است.در طراحی لرزهای، این مقاومت اضافی به طور مستتر در ضریب رفتارساختمان، و در طراحی اجزای سازه با اهمیت بالا، به صورت مضربی از ضریب رفتار، یا عددی ثابت در ترکیب بار ویژه طراحی به عنوان ضریب مقاومت افزون (overstrength factor) اعمال میگردد. از جمله این اجزا، ستونهای سازه است که در کلیه آیین نامه ها، ضرایبی را در ترکیبات بار ویژه آن لحاظ نموده اند، ولی برای محل انتقال نیروهای وارده بر ستون به خاک، یا پای ستون، چنین ضوابطی مدنظر قرارنگرفته اند.لذا با توجه به لزوم اعمال نیروهای واقعی زلزله و روشهای طراحی لرزه ای قابل اعتماد، پژوهش حاضر برآن شد، تا با هدف بررسی ضرورت لحاظ و چگونگی تعیین چنین ضریبی درترکیب بار ویژه طراحی لرزه ای پای ستون، به تحلیل استاتیکی غیرخطی فزاینده pushover 32 قاب، با قابلیت تنوع در تعداد دهانه ها، تعداد طبقات، و حتی آیین نامه های طراحی مختلف و با درنظرگرفتن ترکیب بار ویژه در طراحی ستونها، و طراحی سازه ها برای نواحی با خطرنسبی لرزه خیزی خیلی زیاد، اقدام نموده و از بررسی های به عمل آمده چنین بدست می آید که برای تعداد طبقات مختلف در سیستم باربری قابهای مهاربندی هم محور این ضرایب به ترتیب 3/7 تا 6/1 را نتیجه میدهد.

کلیدواژه ها:

ضریب مقاومت افزون ، پای ستون ، ترکیب بارویژه لرزهای ، تحلیل استاتیکی غیر خطی فزاینده ، قاب مهاربندی هم محور