تأثیر هیدروپرایمینگ در بهبود جوانه زنی و رشد اولیه گیاهچه لوبیا چشم بلبلی Vigna unguiculata تحت شرایط تنش شوری

ارزیابی تحمل گیاهان زراعی به تنش های زیست محیطی به ویژه در خلال مرحله جوانه زنی و سبز شدن، عاملی مهم در انتخاب آنها برای کشت در شرایط مختلف می باشد. تنش شوری یکی از مهم ترین عوامل محدودیت در سیستمهای کاشت گیاهان زراعی میباشد. پیش تیمار بذر به عنوان یک راهکار مناسب جهت افزایش استقرار گیاهچه، به ویژه در شرایط نامطلوب مطرح است. در همین راستا به منظور بررسی اثرات پیش تیمار آبی بذر بر خصوصیات جوانه زنی و رشد گیاهچه لوبیا چشم بلبلی تحت شرایط تنش شوری، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار در سال 1391 انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل چهار سط شوری صفر، 0/3- 0/7- 1/1- مگاپاسکال حاصل از کلرید سدیم و چهار سط پیش تیمار آبی بذر بدون پیش تیمار 8،16،24 ساعت پیش تیمار با آب مقطر( بود. نتایج این آزمایش نشان داد که کاهش پتانسیل اسمزی در محیط جوانه زنی بذر، اثر معنی داری بر خصوصیات جوانه زنی شامل درصد جوانه زنی، سرعت جوانه زنی، طول ریشه چه و طول ساقه چه داشت. به طوری که با افزایش سط شوری این صفات به طور معنی داری کاهش یافتند. در بین صفت ها تنها نسبت ساقه چه به ریشه چه تا سط شوری 0/7- افزایش و پس از آن کاهش یافت، که این کاهش در شوری 1/1- مگاپاسکال حاکی از اثر ممانعت کننده بیشتر سطوح بالای شوری بر رشد ساقه چه نسبت به ریشه چه بود. اما در این میان میزان کاهش برای صفت های طول ساقه چه و سرعت جوانه زنی در بذرهای پیش تیمار شده کمتر بود. به طوری که در شوری 1/1- مگاپاسکال، صفت های طول ساقه چه و سرعت جوانه زنی برای بذرهای 8 ساعت پیش تیمار آبی شده نسبت به بذرهای بدون پیش تیمار، به ترتیب 34و 39 درصد کمتر کاهش یافت کمترین کاهش در 8 ساعت پیش تیمار به دست آمد بنابراین با توجه به نتایج این آزمایش به نظر می رسد که پیش تیمار آبی بذر می تواند منجر به افزایش سرعت رشد و استقرار بهتر گیاهچه لوبیا چشم بلبلی به خصوص در شرایط تنش شوری شود.

کلیدواژه ها:

جوانه زنی ، شوری ، رشد گیاهچه ، لوبیا چشم بلبلی ، هیدروپرایمینگ