ارزیابی پتانسیل بروز خطر روانگرایی خاک بر پایه روش های کیفی در شهرستان بندر گز، استان گلستان

عامل اصلی نگرانی به ویژه در کشورهای توسعه یافته افزایش آسیب پذیری مناطق شهری می باشد بنابراین باید تاکید روی کاهش اسیب پذیری در مناطق شهری باشد. یکی از نتایج اصلی زلزله روانگرایی خاک است که باعث شکستگی و خسارت به جاده ها، خطوط لوله و زیر ساخت ها می شود. این تحقیق شامل تهیه پایگاه داده زمین شناسی و نقشه پتانسیل روانگرایی است. یکی از بزرگترین پدیده های ویرانگر و عامل اصلی خسارت به سازه های آبی و ابنیه های فنی در حین وقوع زلزله ، در مناطقی که بر روی خاکهای ماسه ای بنا شده اند ، کاهش یا زوال مقاومت خاک بر اثر وقوع روانگرایی می باشد. شناخت مناطق مستعد خطر ات طبیعی از گامهای اولیه در برنامه ریزی های توسعه ای و مدیریت عمران شهری است. روشهای متعددی برای ارزیابی روانگرایی خاک وجود دارد که در اینجا از مدل SWM استفاده شده است. این تحقیق در سواحل جنوب شرقی شهرستان بندر گز، با هدف پهنه بندی و ارزیابی پتانسیل خطر وقوع روانگرایی انجام شده است. پس از تهیه داده ها و نقشه های رقومی پایه، با استفاده از مدل سه پارامتری SWM در محیط نرم افزاری ArcGIS ، آنالیز همپوشانی صورت گرفته و سپس نقشه پهنه بندی خطر روانگرایی با 5 کلاس تهیه شده است. در اینجا شتاب عامل تاثیر گذار بوده و چون کل منطقه با توجه به زمین لرزه های تاریخی اتفاق افتاده در کلاس شتاب کم قرار گرفته، بنابراین کل منطقه مورد مطالعه در کلاس بدون خطر روانگرایی قرار می گیرد . اما به دلیل حساس بودن رسوبات در قسمت شمالی شهرستان، امکان روانگرایی در نیمه شمالی شهرستان بندر گز وجود دارد.. نتایج تحقیق حاضر می تواند در برنامه ریزی توسعه شهری، اولویت بندی و نظارت در اجرای آئین نامه های ساختمان سازی در مناطق دشتی و ساحلی در معرض خطر و مدیریت و کاهش اثرات مخرب زمین لرزه و روانگرایی مفید واقع گردد.

کلیدواژه ها:

پهنه بندی خطر روانگرایی ، ArcGIS ، برنامه ریزی توسعه ، مدل سه پارامتری