تحلیل دیدگاه های معاصر شهرسازی از نظر پایداری شهرها در برابر زلزله

نظریهها و رویکردهای شهرسازی میتوانند در الگودهی و توسعه پایدار شهرها نقش مثبت یا منفی ایفا نمایند. این امر در شهرهاو مناطق زلزلهخیز ایران بویژه شهرهای بزرگی همچون تهران و تبریز، و آمادگی در برابر بحران زلزله حساسیتی مضاعف مییابد.رشد بیرویه شهر، ساختوساز در محدوده گسلها، تراکم زیاد جمعیتی و ساختمانی و ... مدیریت بحران زلزله را در این شهرها دشوارتر مینماید. هدف این مقاله تبیین و تحلیل رابطه رویکردهای معاصر شهرسازی و پایداری شهرها در برابر زلزله میباشد. بنابراین پس از طرح مساله و واژهشناسی به تبیین معیارها و عوامل موثر در آسیبپذیری شهرها در برابر زلزله پرداخته میشود.در ادامه با انطباق این معیارها با رویکردهای معاصر شهرسازی، نقاط قوت این نظریهها و رویکردها برای پایدارسازی شهرها در برابر زلزله استخراج میشود. نتایج مطالعه نشان میدهد که عوامل زمینساختی، تراکم جمعیتی و ساختمانی، الگوی فضاهای باز و سبز، الگوی شبکه معابر، الگوی محلههای مسکونی و الگوی روابط اجتماعی اساسیترین معیارها در آسیبپذیری شهرها بهشمارمیروند. با لحاظ این معیارها و بکارگیری رویکردهای منطقهگرایی، توسعه میانافزا، شهر فشرده، توسعه زیرسطحی، نوشهرسازی، توسعه هوشمند، توسعه مبتنی بر حملونقل عمومی و دهکده شهری میتوانند در ایجاد محلهها و شهرهای پایدار در برابر زلزله موثر واقع شوند. همچنین تاکید بر ابعاد اجتماعی در توسعه اجتماعمحور و بکارگیری سرمایههای اجتماعی در مدیریت موفقبحران زلزله، نقش اساسی دارد. بهطور کلی نگرش جامع به برنامهریزی و طراحی شهری بویژه بهرهگیری از سوابق، رویکردها و نظریههای موفق گذشته و معاصر میتواند به حل مسائل شهری و توسعه شهرها و مناطق میتواند به پایداری و توسعه پایدار شهرها بیانجامد

کلیدواژه ها:

حملونقل زیرزمینی ، توسعه زیرسطحی شهری ، توسعه پایدار شهری ، فضاهای زیرسطحی ، زیرساختهای شهری