روند تغییر پارامترهای اقلیمی موثر بر الگوهای بارش زای سیلابی ایران

تغییر اقلیم یک پدیده اتمسفری اقیانوسی در مقیاس جهانی و دراز مدت است. این پدیده موجب می شود که برخی مناطق مرطوب تر و برخی مناطق خشک تر گردند و تواتر حوادثی مانند سیلاب و خشکسالی افزایش یابد. تغییر در مقادیر حدی دما، سازگار با گرمایش جهانی بوده و این گرمایش نتیجه مستقیمی بر مقادیر حدی نظیر خشکسالی ها، سیل ها و امواج گرمایی داشته، از این رو متخصصان تلاش می کنند ضمن شناسایی ریسکهای محتمل از بروز آسیب های ممکن پیشگیری کنند. در این مقاله پس از بیان تعاریف و مفاهیم اولیه سیلاب و خسارات ناشی از آن، به بررسی و معرفی کانون های عمده بارش زای سیلابی در ایران پرداخته شده، سپس روند تغییر پارامترهای اقلیمی موثر بر آن شامل دما، بارش، باد و رطوبت در دوره زمانی 2005-1960 و پیش بینی روند تغییر آنها و میزان تاثیرگذاری آنها بر الگو و شدت سیلاب در دهه های آینده در دوره زمانی 2039-2010 و راهکارهای پیشگیرانه در جهت حداقلی خسارات سیل مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته است. با توجه به کاهش حجم کل بارش در کشور و همچنین با بررسی روند افزایشی تعداد روزهای با بارش های حدی و دمای بیشینه، به نظر می رسد در دهه های آینده احتمال وقوع و توزیع زمانی، مکانی و حجم خسارت سیلاب های مخرب و فراگیر در سطح حوضه های هفتگانه آبریز افزایش یابد.

کلیدواژه ها:

تغییراقلیم ، الگوی بارش ، پارامتر اقلیمی ، سیلاب