آغاز یکجانشینی سرآغاز تحولی عظیم در نحوه بودن انسان در جهان

یکجانشینی یکی از مهمترین و بنیادین ترین تحولات انسانی محسوب میشود که چهره انسان و جهان انسانی را برای همیشه دستخوش دگرگونیهای بی بازگشت ساخته است. دستاوردهای باستانشناختی در طول یک سده اخیر بروجوه و جوانب گوناگون خاستگاه، عوامل و پیامدهای یکجانشینی انگشت نهاده و متمرکز شده است. یکجانشینی به مثابه یکی از شدیدترین مظاهر ماواگزینی انسان در جهان، از سه جنبه مکان، زمان و ادراکات انسانی اثراتی بنیادین برجای نهاده است. در این مقاله برخی از شاخصه های بنیادین یکجانشینی در این سهجنبه مورد بحث قرارگرفته و مبتنی بر شواهد و مدارک باستان شناختی بر آنها تاکید شده است. یکجانشینی به عنوان یکی از شدیدترین صورتهای ماواگزینی، که مشخصه بنیادین و وجودی حضور انسان در جهان محسوب میشود، زمینسیما، فهم انسان از زمان و ادراکات وی را پیرامون خویش و جهان بهنوبه خویش دچار دگردیسی ها و تحولات بنیادین ساخته و بدون وجود آن، بخش قابل توجهی از صورتهای فکر و اندیشه، باور و کنش که اکنون در بالغانه ترین صورتهایش به مثابه دستاوردهای فرهنگی جوامع انسانی تلقی میشود، مطلقا غیرقابل تصور مینمود. همچنین، شاخصههای بنیادین یکجانشینی، از جمله مرزبندی میان تاهل و توحش، مشارکت و تعهد اجتماعی، خانه، خانواده و نظامهای اجدادی و شاید از همه اینها مهمتر، زایش صورتهای نوینی از انسان، شالودهها و مبناهای لازم و ضروری را برای پیشرفتهای فیزیکی و متافیزیکی انسان در جهان بنیانافکندهاند. بهیکمعنا، معماری هندسی فضا که با یکجانشینی آغاز و در طول زمانی کوتاه به لحاظ باستانشناختی، تحولاتی عمیق را پشت سر گذاشت، از اساس معماری هندسی انسان و انسانیت نوین ده هزار سال اخیر نیز محسوب میشود.

کلیدواژه ها:

ماواگزینی ، یکجانشینی ، نوسنگی ، سکونت