بررسی تحلیلی ضرورت رعایت الگوی صحیح مصرف کود توسط گندم کاران استان خراسان جنوبی

بخش کشاورزی به عنوان بخش تأمین کننده امنیت غذایی و حفظ پایداری سلامت محیط زیست همواره بخش راهبردی اقتصاد کشورها محسوب شده است. این ارتباط از دو بعد عملکرد و تأمین منابع نگهداشت و تقویت پایدار خاک مطرح می باشد. این در حالی است که تلاش برای افزایش عملکرد محصولات کشاورزی از طریق کاربرد بی رویه کودها و مکمل های صنعتی سبب بروز ناپایداری محیطی شده است. هدف از مطالعه حاضر که به صورت کتابخانه ای و بر اساس نظرات کارشناسان و منابع علمی و پژوهشی انجام شده است، بررسی وضعیت فعلی مصرف کود در مزارع گندم استان خراسان جنوبی و تبیین ضرورت رعایت الگوی صحیح مصرف کود توسط گندم کاران م یباشد. پی ش بینی ها نیز مؤید آن است که مصرف کود از 140 میلیون تن فعلی در سال 2030 به 190 میلیون تن خواهدرسید. مصرف بدون مدیریت کودهای شیمیایی دراراضی کشاورزی به عنوان یک خطر جدی با پیامدهای کاهش قابلیت ها و توان حاصلخیزی خاک ، آلودگی آبهای زیرزمینی، کاهش کیفیت محصولات کشاورزی و بطور مستقیم و غیرمستقیم تهدید غذایی جامعه بشری شناخته شده است. کاهش یا رفع تهدیدهای یاد شده و دستیابی به توسعه پایدار بخ ش کشاورزی، با مصرف صحیح کودهای شیمیایی و حرکت به سمت مصرف کودهای آلی و ریز مغذ یها امکا نپذیر خواهد بود. در سال زراعی 87-86 سطح زیر کشت گندم آبی استان خراسان جنوبی 40300 هکتار با متوسط عملکرد 2797/51 بودها ست. میزان مصرف کود در بخش کشاورزی ایران سالانه حدود 4/5 میلیون تن است که 87 درصد آن را کودهای اوره، فسفره تشکیل می دهد کارشناسان فرمول کودی استان خراسان جنوبی را 25 پتاس +75 فسفات +250 اوره کیلوگرم درهکتار اعلام کرده اند. اما بررسی ها نشان میدهد که روش مرسوم و متداول مصرف کود توسط گندم کاران استان 50 پتاس +150 فسفات +300 اوره کیلوگرم در هکتار است که این مقدار باعث افزایش هزینه 74500 ریال در سال زراعی 88-87 در هر هکتار گندم آبی شده است. از طرف دیگر موضوع زمان، میزان و چگونگی مصرف و تعامل این سه متغیر موجب کاهش اثربخشی مصرف کودهای شیمیایی شده است. بخش مهمی از عوامل مؤثر بر این موضوع ک مآگاهی و ضعف کمی و کیفی برنامه های آموزشی - ترویجی قلمداد شده است. به منظور کاهش و رفع سوء مدیریت مصرف کود در استان خراسان جنوبی پیشنهاداتی مانند: انجام آزمون خاک و تعیین نیاز کودی هر منطقه از استان، توسعه فعالیتهای آموزشی -ترویجی در زمینه احرای صحیح توصیه های کودی، بهره گیری مستمر و صحیح کودهای آلی و حیوانی و تدوین برنامه جامع و بلندمدت مدیریت مصرف کود در بخش کشاورزی استان خراسان جنوبی ارائه گردیده است

کلیدواژه ها:

کود ، الگوی صحیح مصرف ، استان خراسان جنوبی ، گندمکاران