بررسی قابلیت کاربرد مدل تجربی MUSLE برای برآورد رسوب حاصل از رگبارهای منفرد و رسوب سالانه در حوضه آبخیز رودخانه شهرچای

فرسایش و تولید رسوب یکی از مهمترین مشکلات کشورهای جهان و از جمله ایران به شمار می آید. ملدهایی که برای تعیین تولید رسوب در سطح جهان ارائه شده اند. اغلب برای شرایط خاص مکانی و زمانی و با توجه به عواملموثر و داده های موجود و در دسترس تبیین یافته اند و لذا سایر شرایط می باید این مدلها ارزیابی و کاربست آنها مورد تائید قرار گرفت از جمله این مدلها MUSLE می باشد که در آن بجای عامل فرسایندگی باران در مدل USLE از رواناب حاصل از رگبارهای منفرد بهره جویی شده است. تحقیق حخاضر در حوضه ابخیزز رودخانه شهر چای واقع در استان آذربایجان غربی انجام یافته تا ضمن ارزیابی کاربست مدل اویه، نسبت به تصحیح ضرایب و مطابقت با شرایط منطقه اقدام گردد. اینکار با تعیین عوامل معادله جهانی فرسایش (KLSCP) انجام و سپس با برآورد رسوب هیدروگرافهای سیل انتخابی، تولید رسوب سالانه با شکل اولیه مدل براورد گردید. صحت ضرایب مدل اولیه با استفاده از ازمون t بررسی و معلوم شد که ضریب مذکور نیاز به تصحیح دارند. پس از سازگار مدل با منطقه از آن برای برآورد رسوب معلق رویدادی و رسوب سالیانه منقه بکار گرفته شد. همچنین برای مقایسه، نتایج از روشهای تجربی MPSIAC و EPM نیز استفاده گردید. نتایج نشان داد که کاربست مدل MUSLE برای برآورد رسوب رویدادهای منفرد با ضرایب اصلاح شده در حوضه های مشابه قابل توصیه بوده ولی استفاده از معادله برورد رسوب سالیانه مدل MUSLE به علت داشتن اختلاف زیاد با مقادیر مشاهداتی قابل اعتماد نمی باشد.

کلیدواژه ها:

تلفات خاک ، برآورد رسوب دهی معلق ، MUSLE ، رسوب سالانه ، MPSIAC ، رسوب یک رویداد ، EPM