نقد شیوه معناشناسی ایزوتسو با تاکید بر واژه زوج

دست یابی و کشف معنای متن قرآن کریم موضوعی است که در سابقه تاریخی اسلامی آن با عنوان «تفسیر»شناخته می شود. موضوعی که در رویکرد استشراقی آن با «معناشناسی» مرتبط می شود. ایزوتسو مستشرقی است که با ارائه روشی معناشناسانه برای برخی از واژگان قرآنی به روش مند شدن برداشتمستشرقان از قرآن یاری رسانده است. اما درباره گرته برداری ای که پژوهشگران مسلمان از شیوه او با استخراجروشی معناشناسی به واسطه دخل و تصرف در آن داشته اند, باید گفت با توجه به سابقه تاریخی که مسلمانان درعلم تفسیر- به عنوان علمی روش مند که متکفل برداشت سلیم از متن قرآن کریم است- این رویکرد علمی بنظرنمی رسد. در این مقاله بر آنیم تا به وسیله شیوه ایزوتسو به معناشناسی واژه «زوج» بپردازیم تا کارایی این روش را مورد آزمایش قرار دهیم. به همین اساس با بازخوانی شیوه این محقق که در کتاباست و انجام گام به گام آن, به استخراج معنای این واژه پرداختیم.معنای بدست آمده بر اساس این شیوه عبارتست از موجودی که حتما هم تایی دارد و این هم تا, قرین وهمراه اوست. موجودات را می توان در دو دسته کلی انسان و غیرانسان قرار داد. در مورد غیر انسان, زوج بودنشاندر معنای همراهی و هم تایی است. حال یا با از صنف و نوع یکدیگر بودن است یا در معنای متقابل یکدیگر. نا همجنس بودنی که یک مجموعه دو تایی متکامل می سازد. زوج در معنای صنف و نوع برای موجودات دیگر فراوانبکار رفته است. هم چنین از بررسی واژگان جانشین این واژه بدست آمد، «نساء» به بعد اجتماعی، «امرأه» بعد روابط همسری و «صاحبه» بعد روابط عاطفی «زوج» اشاره دارد. بررسی واژگان هم نشین این واژه نشان می دهد این واژه به جایگاه نقشی خاص این واژه در نظام روابطانسانی به ویژه خانواده اشاره دارد.بررسی واژگان متضاد این واژه نشان می دهد این واژه از واژگان مخصوص مخلوق است. این واژگان نوعا بردر زوج از جهات مختلف تاکید دارند. » دو تا بودن « قیدآنچه در مجموع از این بررسی بدست می آید اطلاعاتی است که در بررسی های لغوی نظام مندی که درکارهای تفسیری درباره قرآن انجام می شود, بسیار رایج است. این داده ها از مسیری سهل الوصول و در زمانی کوتاه تر به دست می آیند, در حالی که در شیوه ایزوتسو هم مسیر دشوارتر است و هم زمان بیشتری را به خودمصروف می دارد.بنابراین از آنجا که کارایی روش به افزایش سهولت, سرعت, عمومیت و شمول در استفاده است, نمی تواناین شیوه را حتی در مقایسه با همان سبک سنتی کار لغوی که در تفسیر انجام می شود, شیوه ای مطلوب دانستتا چه رسد به اینکه دست به استخراج روشی بر اساس آن زد.شایسته است اگر محققان مسلمان در پی به دست آوردن روش های نظام مند برای معناشناسی قرآن کریمهستند, این روش ها را مبتنی بر قرآن که بنابر گفته خود «تبیان کلی شیء» است انجام دهند.

کلیدواژه ها:

شیوه ، روش ، معناشناسی ، ایزوتسو ، زوج