تأملی فقهی در واژه «حق» و نسبت معنایی آن با «حکم»

چیستی و مفهوم «حق شرعی» به عنوان یکی از مهمترین مفاهیم کلیدی در علم فقه و نیز نسبت آن با «انواع حکم شرعی» از جمله مباحثی است که همواره در محافل فقهی محل بحث و گفتگوی فقهاست. چرا که مرزبندی دقیق واژه «حق» هماز جهت تشخیص صحیح مصادیق و هم تعیین مقتضیات حق و حکم نسبت به متعلقات این دو عنوان فقهی، جایز اهمیت است. در این راستا این مقاله در این مقاله که به روش توصیفی- تحلیلی و با مراجعه به کتب و مقالات حقوقی و فقهی انجام شده است، با تتبع در افول و تعاریف متعدد فقهای امامیه و اهل سنت و نقد و تحلیل آنها، ضمن ارائه تعریف برگزیده از وازه «حق» در بررسی نسبت معنایی آن با حکم سه نوع رابطه را شناسایی کرده است: 1.حق در مقابل حکم تکلیفی، 2. حق اعم از حکم تکلیفی و وضعی، 3. حق منتزع از حکم تکلیفی یا وضعی

کلیدواژه ها:

حق ، حکم ، نسبت معنایی ، واژه پژوهی