جایگاه روش های آینده پژوهی و آینده نگاری در برنامه ریزی استراتژی شهر

ضعف نظام برنامه ریزی شهری یکی از مباحث چالش انگیز در حوزه آینده مدیریت شهری می باشد، در این میان اجماع در عدم کارکرد مناسب این نظام در میان صاحب نظران وجود دارد اما در خصوص راهکار پیشنهادی اختلاف نظراتی وجود دارد. عدم وجود نگاه آینده پژوهانه در نظام توسعه شهری از عوامل عمده ضعف نظام برنامه ریزی شهری در نظر گرفته شده است در این میان،راه حل صرفا0 مبانی برنامه ریزی نیست بلکه آنچه بیشتر مورد نیاز است، بررسی انتقادی برنامه ریزی شهری و تولید مبانی، در راستای ایجاد ساختارهای جدید است.این انتقادها، از یک سو بدلیل سبک قدیمی برنامه ریزی جامع شهر ها که هنوز در بسیاری از کشورها به کار گرفته می شود. اما بسیاری از شهرها در جست و جوی جایگزین کردن برنامه ریزی فضایی راهبردی به جای برنامه ریزی جامع اند که انعطاف بیشتری دارد، بخش ها و نهادهای مختلف را برای برنامه ریزی گرد هم می آورد، دامنه متغیری از ذی نفعان و سطح گسترده ای از مشارکت را در بر می گیرد ( UN - Habitat , 2009) و ارتباط آن با اجرا، از طریق بودجه بندی مناسب است .( Todes ,2012 , p .159)آینده پژوهی با سرعتی شتابان در حال ارتقای جایگاه خود در فرایندهای تصمیم گیری و سیاست گذاری دولتها و سازمانها است. این مساله سبب شده است که آینده پژوهان در پی طراحی الگوها و فرایندهایی برای اجرای اثربخش آینده پژوهی بوده و با این کار می کوشند تضمینی برای نتایج پروژه های آینده پژوهی فراهم سازند (کوسا، .(2011 اما توجه به این نکته ضروری است که آینده پژوهی دانشی ارزش بنیان است و اثربخشی و موفقیت آن متوقف بر شناسایی ویژگیهای ارزشی و فرهنگی هر جامعه است. به همین سبب اجرای پروژه های آینده پژوهی در سطوح گوناگون ملی، بخشی و یا سازمانی نیازمند بومی گرایی و توجه به ویژگی های ارزشی این دانش در جامعه است تقوی، 1387

کلیدواژه ها:

آینده پژوهی ، برنامه ریزی راهبردی شهر ، مدیریت شهری ، روش های آینده پژوهی