نقش آینده نگاری ژیوموفولوژی در توسعه شهر با استفاده از داده های ماهواره ای و ارتباط آن با مخاطرات ژیومورفولوژیکی (مطالعه موردی: شهر مشهد)

آینده نگاری به عنوان یک ابزار بسیار موثر جهت سیاست گذاری به دولت ها کمک می نماید تا در شرایط دنیای امروز به چالش هایی همچون جهانی شدن و رقابت فزاینده پاسخی مناسب ارایه و اقداماتی موثر انجام دهند. بی تردید برنامه ریزان و سیاست گذاران امر در حوزه توسعه شهری نیز می توانند از آینده پژوهی و آینده نگاری برای ترسیم چشم اندازهای توسعه شهری بهره گیرند. جغرافیا و شاخه های بسیار مهم آن به ویژه ژیومورفولوژی به عنوان علم تخصصی و کاربردی می تواند در این فرایند نقش بسیار مهمی را ایفا کند. در این تحقیق با استفاده از قابلیت تکنیک سنجش از دور تغییرات و سیستم اطلاعات جغرافیایی، به منظور تخمین افزایش سطح مجموعه شهری و میزان کاهش اراضی کشاورزی و باغی در بازه زمانی بین سال های 2000 تا 2017 و همچنین تاثیر آن بر مخاطرات ژیومورفولوژیکی تاثیرگذار از جمله (شیب، ارتفاع، گسل، آبراهه و لیتولوژی) شهر مشهد مورد بررسی قرار گرفته است. بدین ترتیب نقشه های کاربری اراضی در دو دوره زمانی با استفاده از داده های سنجنده های ETM و سنجنده ی OLI در 4 کلاس کاربری تهیه گردید. بر طبق نتایج حاصل شده سطح پوشش طبیعی باغ در طی دوره های زمانی مورد بررسی 3 درصد کاهش و سطح اراضی شهری 10 درصد افزایش یافته است و همچنین می توان بیان کرد شهر مشهد در شیب های 5-0 درجه توسعه پیدا کرده است و از نظر ارتفاعی در موقعیت مناسب قرار داشته ولی بدلیل عبور گسل از غرب برای توسعه با مشکل روبرو می باشد.

کلیدواژه ها:

آینده نگاری ، توسعه شهر ، تصاویر ماهواره ای ، مخاطرات ژیومورفولوژیکی ، مشهد