بررسی سینوپتیکی شدیدترین طوفان چهل سال اخیر دراستانهای مرکزی و قم

طوفان یکی از بلایای طبیعی است که وقوع آن طی سالهای کذشته خسارات سنگیی بر زیر ساختهای توسعه کشور وارد ساخته است . مطالعه و شناخت سینوپتیکی و دینامیکی شدیدترین طوفان بوقوع پیوسته طی دوره های بلند مدت می تواند در تعیین آستانه آسیب پذیری سازه ها در مناطق شهری و روستایی و طراحی سازه های مقاوم در آینده و کاهش خسارات و مدیریت آن موئثر باشد. از 95 مورد بادهای با سرعت بیش از 54 کیلومتر در ساعت طی دوره آماری 40 ساله(1384-1345)، 36 درصد در فصل بهار ،35 درصد در فصل زمستان ، 17 درصد تابستان و 12 در صد در فصل پائیز به وقوع پیوسته است. طوفان مورخه 4/12/82 با سرعت لحظه ای بیش از 115کیلومتر در ساعت و جهت جنوب غربی به بیش از 100 شهر و روستا در استان مرکزی و قم خسارات گسترده ای وارد کرده است .در مجموع اطلاعات دقیق از میزان خسارات مالی و جانی به علت عدم گزارش موجود نمی باشد. در این طوفان اطلاعاتی نظیر روند تغییرات دما ،فشار ، سمت و سرعت باد قبل و یا درزمان وقوع طوفان وهمچنین نقشه های سینوپتیکی سطح زمین و سطوح فوقانی جهت تحلیل سینوپتیکی مورد استفاده قرار گرفته است.طوفان فوق به علت اینکه با سامانه کم فشار دینامیکی فعال و گرادیان کنتوری سطح 500 میلی بار و گرادیان فشاری نسبتا زیاد همراه بوده از نوع سیستمی می باشد. در تاریخ 4/12/1382 ساعت 15/30 مرکز کم فشار بر روی نیمه شمال شرقی کشور جابجا شده است ول گرادیان فشاری بر روی استانهای قم ، مرکزی ، همدان و کرمانشاه بیش از 20 میلی بار می باشد .گرادیان فشاری بین نیمه شمالی (مرکز کم فشار)و نیمه غربی کشور(مرکز پرفشار)عامل اصلی پیدایش طوفان فوق می باشد. تغییرات شبانه روزی دمای هوا در اثر وزش باد تعدیل می گردد که دمای حداکثر و حداقل بین 3 تا 5 درجه سلسیوس کاهش و افزایش یافته که علت آن اختلاط لایه های هوای سرد و گرم در اثر جریان باد می باشد.

کلیدواژه ها:

سینوپتیکی ، طوفان ، دینامیکی