ارزیابی اثرات توسعه ناهمگون مناطق روستایی کشور

رشد صعودی جمعیت شهرنشینی طی سالهای 1355 تا 85 با نرخ رشد سالانه بیش از 3/5 درصد و افول روستانشینی که در دهه های اخیر با رشد منفی مواجه بوده است بیشک جای تامل و تعمق بسیار دارد. باید اذعان داشت که برخورداری بیشتر شهرنشینان از موهبات،خدمات و امکانات رفاهی در قیاس با روستاییانی که گاهاً از حداقل استانداردها (دسترسی به شغل، درآمد مکفی، دسترسی به خدماتاساسی، بهداشتی و ...) بی بهره هستند اصلی ترین دلیل کاهش سریع جمعیت روستایی و تشدید روند مهاجرتهای روستا- شهریاست که بیشک ریشه در نابرابری و تضاد آشکار بین مناطق دارد و این مهم مستلزم بازنگری و برنامه ریزی منظم مسئولین در راستایتحقق عدالت اجتماعی می باشد. از انصاف به دور است که خدمات نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران بعد از پیروزی انقلاب به روستاهارا نادیده انگاریم، اما در بررسی نقادانه وضعیت روستاهای کشور آن چه محرز است اختلاف کنونی سطح زندگی در شهرها و روستاهایکشور و رسوخ توسعه نامتوازن به مناطق روستایی است که روندی صعودی به خود گرفته و حرکت سرمایه و نیروی انسانی از روستاها بهسمت شهرها را بدنبال دارد. دور از ذهن نیست که افزایش نابرابری ها ، عدم تعادلهای منطقه ایی و شکاف بین فقیر و غنی می تواند انگیزهشروع نابسامانی های جبران ناپذیری از طرف قشر محروم شود و حیات داخلی یک کشور را به مخاطره افکند. فقر زمینه رشد جرم وبزهکاری و افزایش فساد و آسیب های اجتماعی را ایجاد می کند و محله های فقیرنشین و حاشیه شهرها به کانون انحرافات و آسیب هایاجتماعی مبدل می شود که این امر می تواند زنگ خطری برای امنیت جامعه و تهدیدی برای توسعه آن باشد. این پژوهش سعی دارد با استفاده از منابع اسنادی- کتابخانه ایی، با روشی تحلیلی- توصیفی به ارزیابی اثرات توسعه ناهمگون مناطق روستایی کشور و تیین علل آن بپردازد. یافته ها و نتایج تحقیق نشان می دهد که رسیدن به تعادل فضایی و توسعه ایی متجانس جز با برنامه ریزی هدفمند و استراتژی توسعه روستایی جهت سازماندهی مجدد روستاییان و رفع تناقضات این مجموعه زیستگاهی بعنوان هدف اصلی توسعه پایدار میسر نخواهد شد. در ادامه راهکارهاییهمچون مبارزه با فقر، محرومیت زدایی، سهام عدالت، گسترش کارآفرینی و توانمندسازی اقشار کمدرآمد پیشنهاد می گردد و برایکاهش نابرابری در مناطق روستایی می توان بازنگری در توزیع خدمات و امکانات با تکیه بر عدالت اجتماعی، بازتوزیع ثروت وتلاش برای برقراری تعادل منطقه ای بر اساس ضوابط آمایش را می توان به عنوان بهترین راهکارها برگزید.

کلیدواژه ها:

اثرات ، توسعه ناهمگون ، مناطق روستایی