راهبردهای متناسب توسعه فضایی مناطق مرزی( مطالعه موردی: شهرستان مریوان)

توسعه پایدار و متوازن در پهنه فضایی هر کشوری عامل اصلی رضایت، انسجام و وحدت عناصر تشکیل دهنده آن می-باشد. مناطق مرزی به علت انزوای اجتماعی، تفات های اجتماعی_فرهنگی، میدان جنگ برای قدرت های مرکز ی و رویکردهای قبلی به توسعه از قیبل قطب رشد از لحاظ توسعه با نواحی مرکزی کشورها دچار شکاف عمیقی می باشند. چاره یابی این شکاف و رشد نامتوازن، در کشور، از کلیدی ترین عامل برای توسعه فضایی همه جانبه و در نهایت، احساس رضایت مندی و تعلق ملی در بین مناطق مرزی است. یکی از رویکردهای موجود برای توسعه مناطق مرزی بهره گیری از کارکرد مبادلات مرزی و احداث بازارچه های مرزی می باشد که بر مبنای اهداف اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و محیطی شکل می گیرد تا از این طریق بتوان سیاست های مرزی، از قبیل جمعیت را به عنوان فاکتور اصلی امنیت مرزی و مقابله با تهدیدات احتمالی را تشویق به ماند و تثبیت کرد. از طرفی دیگر با کمک این مبادلات، توسعه مناطق مرزی را رقم زد تا شکاف آن را با مناطق مرکزی کاست و توسعه ای متوازن برقرار کرد. اما نکته قابل توجه در این باره باتوجه به نتایج حاصل شده از کارکرد این رویکرد به توسعه مناطق مرزی حاکی از آن است که اگر برنامه ها و استراتژی های مناسبی برای برخود با آن اخذ نشود، ممکن است نتایج منفی از قبیل مهاجرت روستا به شهر، حاشیه-نشینی شهری، کاهش فعالیت های پایه اقتصادی از قبیل کشاورزی و دامداری و... را به همراه داشته باشد. بر این اساس در این مقاله که از نوع توصیفی_ تحلیلی می باشد تلاش شده، مولفه های تأثیرگذار در شهرستان مرزی مریوان با مشاهدات میدانی و مصاحبه با صاحب نظران در این حیطه شناسایی شود. برای تجزیه و تحلیل این عوامل و تهیه استراتژی های اولیه، از تکنیک SOWT استفاده شده است. همچنین برای تعیین میزان ضریب هر یک از نقاط چهارگانه قوت، ضعف، فرصت و تهدید از روش AHP بهره گرفته شده است و در نهایت با روش QSPM به تعیین اولویت هر یک از از استراتژی های متناسب با توسعه فضایی شهرستان مرزی مریوان برای اجرا، اقدام شده است

کلیدواژه ها:

توسعه فضای متعادل ، مناطق مرزی ، مبادلات و بازارچه مرزی ، استراتژی توسعه ، شهرستان مریوان