تاثیر تغییرات دما و نوع خاک بر روی رفتار خاک بنتونیت سدیم دار و کلسیم دار تحت آزمایش سه محوری

با توجه به خطرات ناشی از پرتوزایی این گونه زباله ها، لازم است دفن مهندسی آن ها با رعایت تدابیری خاص انجام شود. تجارب بین المللی نشان می دهند که بهترین گزینه برای جلوگیری از پراکنش های پرتو هسته ای (رادیو نوکلئیک) مضر زباله های هسته ای در محیط زیست، دفن آن ها در اعماق زمین در محل هایی با سنگ بستر پایدار است. بدین منظور ابتدا شبکه یی از تونل های به هم پیوسته در اعماق زمین (حدود 200 تا 500 متری) ایجاد می شود و سپس با قراردادن ظروف نگه دارنده فلزی حاوی زباله های هسته ای درون تونل ها، اطراف آنها به وسیله لایه محافظ رسی پوشانده می شود. طراحی سیستم دفن زباله یکی از مهم ترین اجزاء در طراحی این سیستم است. این سیستم دفن به منظور محدود کردن نفوذ باران به محل دفن زباله، محدود نمودن نشت شیرابه به محیط و نشت گاز به اتمسفر طراحی شده است. پوشش مربوط به بخش بالای مدفن محل دفن زباله است که زمانیکه دفن زباله کامل می شود، ساخته می شود. لاینر به بخش پایین مدفن دفن زباله مربوط می شود و قبل از قرار گیری زباله ها ساخته می شود. پوشش و لاینر هردو شامل لایه هایی از خاک های مختلف و به ویژه رس هستند. دمای حاصل از واکنش های شیمیایی زباله منجر به تغییر در خصوصیات و رفتار خاک در محل لاینر و پوشش می شود. در نتیجه عملکردشان را تحت تاثیر قرار می دهد. چنانچه لاینر و پوشش قادر به تامین وظایف خود نباشند، مشکلات زیست محیطی خطرناکی به وجود خواهد آمد. در این پژوهش تعداد 6 آزمایش سه محوری روی خاک بنتونیت سدیم دار و کلسیم دار انجام گردید تا ویژگی مقاومتی این خاکها تحت بار استاتیکی و چگونگی تاثیر عوامل گوناگون بر این ویژگی مورد بررسی قرار گیرد. با انجام آزمایشهای سه محوری روی نمونه های بنتونیت سدیم دار وکلسیم دار این نتیجه به دست آمده است که تغییرات دما تاثیر بسزایی در رفتار بنتونیت سدیم دار و کلسیم دار دارد. به طوری که می توان گفت این تاثیرگذاری در بنتونیت سدیم دار بیشتر از کلسیم دار می باشد. می توان این گونه نیز بیان داشت که با افزایش دما از 20 به 40 درجه سانتیگراد تغییر در مقاومت بیشینه بنتونیت سدیم دار به مرتب بیشتر از بنتونیت کلسیم دار بوده است. به طوری که حتی مقاومت پسماند خاک بنتونیت کلسیم دار در دمای 20 و 40 درجه تغییر محسوسی نداشته است.

کلیدواژه ها:

زباله های هسته ای ، آزمایش سه محوری ، بنتونیت کلسیم دار ، تغییرات دما ، مقاومت بیشینه