به دست آوردن تابع مکان زمان جبهه رهاسازی زلزله القایی با استفاده از داده ها و مدلسازی نیروگاه زمین گرمایی فنتون هیل

امروزه احداث سد به عنوان یکی از زیرساختهای اصلی و اساسی توسعه جوامع مختلف شناخته میشود. سدسازی بر حسب موقعیت و شرایط آن تغییرات زیست محیطی بسیاری را بوجود می آورد. با ساخت سد و آبگیری آن، فشار منفذی سیال افزایش می یابد که منجر به بروز زلزله هاینسبتا کم عمق در اثر کاهش تنشهای موثر در گسلها و درزه های در مجاورت شرایط بحرانی میشود. اینگونه زمینلرزه ها که ناشی از عوامل طبیعی نبوده و در ده ههای اخیر به دلیل فعالیتهای بشری بر روی پوسته زمین رخ میدهند، زلزله های القایی نام دارند. تحقیقات انجام شده نشان میدهند که زلزله های القایی در سدها متاثر از عوامل متعددی مانند ارتفاع سد، نفوذپذیری سنگ بستر، توزیع فشار منفذی، مشخصات مکانیکی سنگ، توزیع گسلها و شکستگیها، اثر دما در اعماق زیاد، میزان تخلخل محیط، درزه های در مجاورت شرایط بحرانی و ... هستند. هرچند میزان اثرگذاری این عوامل بر وقوع زلزله های القایی هنوز به درستی مشخص نشده و تصویر روشنی از پدیده زلزله القایی ارائه نگردیده است. به دست آوردن تابعی از مکان و زمان وقوع زلزله های القایی کمک شایانی به شناخت هرچه بهتر این پدیده مینماید. در همین راستا دانشمندان بسیاری برای تبیین تابع مذکور تلاش نموده اند. در این تحقیق برای به دست آوردن سیمای جبه ه رهاسازی زلزله القایی و بیان تابعی بین زمان و مکان وقوع زلزله القایی ناشی از افزایش فشار منفذی، با استفاده از مشخصات مکانیکی بستر نیروگاه زمین گرمایی فنتون هیل و داده های عملیات تزریق سیال در گمانه های نیروگاه نسبت به مدلسازی زلزله های القایی با نرم افزار Flac 3D اقدام نموده و نتایج به دست آمده از مدلسازی با نمودارهای مکان- زمان وقوع زلزله های القایی برداشت شده در محل انجام آزمایش و نیز نتایج تحقیقات دیگران مقایسه شده است . در نتیجه این مدلسازی تابعی برای جبه ه رهاسازی زلزله القایی در نیروگاه زمین گرمایی فنتون هیل به دست آمده است که این تابع را میتوان برای به دست آوردن تابع مکان- زمان رخداد زلزله های القایی ناشی از تزریق نقطهای سیال تعمیم داد و از روش و فرضیات مدلسازی ارائه شده برای مدلسازی زلزله های القایی ناشی از آبگیری سدها بهره جست.

کلیدواژه ها:

زلزله القایی ، نفوذپذیری ، جبهه رهاسازی ، فشار منفذی ، پروالاستیسیته