آسیب شناسی نظام حقوقی حمایت از محیط زیست در ایران مطالعه موردی مبارزه با زمینخواری

یکی از عمده چالشهای زیست بوم انسانی، تخریب شتابان محیط زیست علیرغم قوانین و مراجع متعدد صیانت کننده و تکلیف اصل پنجاه قانون اساسی جمهوری اسلامی مبنی بر تکلیف عمومی بین نسلی حفاظت از محیط زیست است. از سوی دیگر حق برخورداری از محیط زیست سالم، یکی از حقوق بنیادین افراد محسوب می شود که در بسیاری از نظام های حقوقی،اساسی سازی شده و در زمره بلوک قانون اساسی آنها (همانند منشور محیط زیست 2004 فرانسه) قرار گرفته است. از آنجا که قوانین و مقررات حاکم بر جرایم ارتکابی در حوزه محیط زیست و اراضی، خصوصا زمین خواری نیاز به بازنگری جدی دارد، رهبر معظم انقلاب اسلامی در راستای بند (یک) اصل 110 قانون اساسی در نامه ای به روسای قوا، سیاست کلی محیط زیست را ابلاغ نمودند و در بند سوم بر نقایص قانونی و لزوم جرم نگاری موثر تاکید داشته اند. به این ترتیب سوال اصلی مقاله عبارست از اینکه قوانین و مقررات حوزه محیط زیست با چه چالشها و کاستیهای روبروست که نمیتوان با شیوه تخریبی به ویژه زمین خواری بنحو مقتضی مبارزه کرد در این مقاله نگارندگان با مطالعه توصیفی تحلیلی به بررسی موردی چیستی پدیده زمین خواریف عم موثر بودن تضامین مربوط، فقدان جامعیت تقنینی، مسیولیت حقوقی و اجتماعی مربوط و چالشهای صلاحتی نهادها به عنوان آسیبهای جدی صیانت از محیط زیست میپردازد.

کلیدواژه ها:

محیط زیست ، ضمانت اجرای موثر ، زمینخواری ، نظم عمومی ، قانون