ضرورت نیازهای بازتوانی سالمندان ترومایی از دیدگاه پرستاران

مقدمه: تروما پنجمین علت مرگ در بیماران بالای 65 سال می باشد. آسیب های ترومایی در افراد مسن بدلیل اختلال در عملکرد سیستم های بدن و نیز وجود مشکلات پزشکی همراه منجر به ناتوانی و مرگ و میر بیشتری نسبت به افراد جوان می گردد. به عبارت دیگر پیامدهای تروما در این گروه از افراد وخیم تر بوده و ناتوانی و طول مدت بستری در بیمارستان و هزینه های بیشتری را به دنبال دارد. ارایه مراقبت و تلاش در اعاده و حفظ عملکرد، پیشگیری از عوارض ناتوانی، آموزش مددجو و خانواده و مشاوره از فعالیت های پرستاران می باشد. لذا، آگاهی پرستاران از مهارت ها و نقش هایشان در زمینه مشارکت در تدوین و اجرای طرح مراقبتی و باتوانی مددجویان سالمند ترومایی بسیار حایز اهمیت است. این مطالعه با هدف تعیین ضرورت نیازهای بازتوانی سالمندان ترومایی از دیدگاه پرستاران انجام گرفته است.روش کار: این مطالعه مقطعی از نوع توصیفی تحلیلی بود و تعداد 60 نفر از پرستاران شاغل در مراکز آموزشی درمانی پورسینا به روش نمونه گیری تصادفی سیستماتیک وارد مطالعه شدند. مشخصات فردی پرستاران با استفاده از پرسشنامه ای شامل سوالاتی در زمینه سن، جنس، تحصیلات، سابقه کار، تاهل، وضعیت استخدامی، سمت، بخش، شیفت، سابقه کار با بیمار ترومایی سالمند، سابقه آموزش در زمینه توانبخشی سالمندان، آگاهی و عملکرد در این زمینه و 23 سوال در مورد ضرورت نیازهای بازتوانی براساس مقیاس لیکرت، محاسبه گردید. امتیازات بین 0 تا 92 بود، نمرات بالاتر به معنای بیشتر بودن ضرورت نیاز توانبخشی در بیماران می باشد. پس از جمع آوری داده ها و ورود آنها به نرم افزار SPSS.22 با استفاده از آمار توصیفی، میانگین و انحراف معیار و فراوانی و با آمار استنباطی، آزمون پیرسون و آنوا تجزیه و تحلیل داده ها انجام گرفت. یافته ها: نتایج نشان داد که 92/6% پرستاران تجریه مراقبت از ترومای سر و گردن و 94/4% قفسه سینه و 98/1% اندام را داشتند. 37% پرستاران آموزش خاصی در مورد بازتوانی ندیده بودند و از میان افراد آموزش دیده 40/7% در دوران تحصیل آموزش بازتوانی داشته اند، 5/6% از فیزیوتراپیست و 1/9% از پزشکان، 22/3% نیز از همکاران پرستار خود در مورد بازتوانی اطلاعاتی کسب کرده بودند. 57/4% پرستاران آگاهی خود را در این زمینه متوسط، 20/4% ضعیف و 14/8% خوب بیان کردند. 57/4% پرستاران عملکرد خود را در زمینه بازتوانی متوسط، 22/2% ضعیف و 13% خوب بیان کردند.واحدهای مورد پژوهش در زمینه توانبخشی 48/1% خود را مبتدی دانسته، 38/9% توانا و 7/3% حرفه ای و 1/9% خود را ناآگاه دانسته اند. 57/4% نیاز به توانبخشی را برای بیماران ترومایی زیاد دانسته اند، 27/8% متوسط و 7/4% کم دانسته اند. از دیدگاه پرستاران امتیازات ضرورت نیازهای بازتوانی بیماران در این مطالعه حداقل 63 و حداکثر 88 امتیاز با میانگین و انحراف معیار 7/47±79/18 بود. ضرورت نیاز های بیماران در حیطه های مختلف توانبخشی به شرح زیر اعلام گردید. امتیازات مربوط به نیاز بیماران به حیطه حمایت با میانگین و انحراف معیار 2.75 ±29.75 نشان از ضرورت زیاد این حیطه ار دیدگاه پرستاران است. امتیازات حیطه آگاهی و اطلاعات با میانگین و انحراف معیار 1/64±7 حاکی از ضرورت زیاد آن است. امتیازات حیطه استقلال با میانگین و انحراف معیار 1/46±14/92 نشان از ضرورت زیاد آن است. امتیازات حیطه فعالیت با میانگین و انحراف معیار 4/14±24/56 حاکی از اهمیت زیاد است. دیدگاه پرستاران در مورد نیازهای جنسی با میانگین و انحراف معیار 1/14±2/79 نشان از ضرورت نسبتا کمتر این حیطه دارد. دیدگاه پرستاران شاغل در بخش های مختلف در مورد ضرورت نیازهای بازتوانی اختلاف معنی داری داشت، بنحوی که از دیدگاه پرستاران بخش های ارتوپدی و جراحی اعصاب ضرورت باز توانی بیماران بیشتر از سایر بخش ها بود(p<0.001). نتیجه گیری: با توجه به اینکه اکثریت پرستاران آگاهی خود در زمینه توانبخشی را متوسط اعلام نمودند. لذا توصیه می شود، برنامه های آموزش ضمن خدمت و شرکت پرسنل در جلسات آموزش مداوم در مورد بازتوانی تدارک دیده شود. همچنین تربیت پرستار توانبخشی از اقدامات دیگری است که می تواند در ارتقاء سلامت بیماران ترومایی موثر باشد.

کلیدواژه ها:

بازتوانی ، پرستاران ، سالمند ، تروما