نقش سطوح مورد آزمایش سنگ بر داده های سختی اشمیت و برآورد مقاومت فشاری سنگ های آذرین متبلور

در مطالعه اخیر ٩٠٠ آزمون ضربه ای چکش اشمیت نوع L روی ١۵ نمونه سنگ بلوکی سالم متعلق به ١۵ تیپ مختلف از سنگ های آذرین متبلور تزئینی مشتمل بر رنجی از گرانیت تا گابرو در دو نوع سطوح صاف برشی (بدون پرداخت صیقلی) و سطوح شکستگی طبیعی ناشی از شکستگی های کششی ایجاد شده در حین استخراج سنگ در معادن سنگ تزئینی تعیین گردید. همچنین پس از تهیه ۵٠ نمونه مغزه سایز NX از نمونه سنگ های فوق ۴۵٠ آزمون ضربه ای همان نوع چکش اشمیت در روی سطوح جانبی مغزه ها به ثبت رسید. عدد شاخص میانگین چکش اشمیت مطابق توصیه های استاندارد از روی حداقل ٣٠ رکورد برای هر سه نوع سطوح با مورفولوژی های گوناگون هر نمونه تعیین و نتایج ثبت شده نسبت به نوع نمونه ها پلات گردید. نتایج غیر قابل انتظار بود. اعداد چکش اشمیت اخذ شده از سطوح جانبی مغزه ها با اعداد بدست آمده از سطوح شکستگی های کششی و سطوح صاف برشی همان نمونه ها بطور میانگین به ترتیب ١٧ و ١٣ واحد اختلاف داشتند. این موضوع هم ارزی داده های چکش اشمیت از سه نوع سطوح متفاوت را مورد تردید قرار داد. پلات اختلاف رکورد های چکش اشمیت از سطوح مختلف در برابر کانی شناسی مودال هر نمونه نشان داد که اختلاف رکورد های منتج از سطوح مختلف با فراوانی کانی های شکننده (پلاژیوکلاز، بیوتیت، آمفیبول و پیروکسین) نسبت مستقیم و فراوانی کانی ها مقاوم (کوارتز و الکالی فلدسپار) نسبت عکس دارد. بطوریکه در مجموعه سنگ های الکالین پر سیلیس اعداد چکش اشمیت ماخذ از سطوح مختلف تقریبا برابر و اختلاف رکورد های فوق قابل اغماض می باشد اما در طیف سنگ های آذرین کلسیک و کم سیلیس و گابروئیدی بزرگی اعداد چکش اشمیت از سطوح شکسته بشدت پایین است. همچنین پلات رکورد های چکش اشمیت ماخذ از سطوح مختلف در برابر مقاومت فشاری یک محوری نمونه ها نشان داد که اعداد چکش اشمیت ماخذ از سطوح شکستگی های کششی علی رغم بزرگی پایین نسبت به اعداد چکش اشمیت ماخذ از سایر سطوح، همبستگی بالاتری با مقاومت فشارشی یک محوری دارند. اثبات عمومیت این یافته برای سایر انواع سنگ ها و مصالح توسط مطالعات بیشتر میتواند قابلیت تخمین مقاومت فشاری یک محوری را با ترجیح سطوح شکستگی های کششی بهبود بخشد.

کلیدواژه ها:

چکش اشمیت ، نقش مورفولوژی سطوح ، مقاومت فشاری تک محوری ، تخمین غیر مستقیم