بررسی گرد و غبار منطقه سیستان و مقایسه آن با سایر نقاط ایران و جهان

مقدمه و هدف: پدیده گرد و غبار یکی از بزرگ ترین مشکلات و وجه اشتراک بسیاری از نقاط جهان می باشد که در برخی از نقاط در سال های اخیر، با توجه به شرایط جوی و محیطی شدت یافته است. از آنجایی که ایران در کمربند خشک و نیمه خشک کره زمین واقع شده و بخش بزرگی از مساحت آن را بیابان های خشک و بی آب وعلف تشکیل می دهد، از این پدیده در امان نبوده و شدت آن در بعضی از مناطق ایران قابل توجه است. بر اساس مطالعات قبلی، شهر زابل بطور متوسط بیش از نیمی از روزهای خود را به دلیل شرایط جوی و محیطی با این پدیده روبرو می باشد. با توجه به مطالب فوق، این تحقیق با هدف بررسی میزان گرد و غبار منطقه سیستان و مقایسه آن با سایر نقاط ایران و جهان انجام گردید مواد و روشها: در ابتدا اطلاعات غلظت آلاینده های PM10 ،SO2، NO2 وCO در 10 ماه اول سال 1395، بصورت ساعتی از سازمان محیط زیست تهیه گردید. با استفاده از نرم افزار اکسل میانگین غلظت آلاینده های فوق را بصورت روزانه برای هر ماه محاسبه و در نهایت با استفاده از فرمول ارائه شده برای محاسبه شاخص کیفیت هوا (AQI)، میزان شاخص کیفیت هوا برای هر یک از آلاینده ها به صورت روزانه و میانگین ماهانه محاسبه گردید. نتایج و یافته ها: با توجه به نتایج، آلاینده مسئول در ده ماه اول سال 1395، PM10 تعیین گردید در حالی که شاخص کیفی هوا برای سایر آلایندها نظیر SO2 ، CO و NO2 بین 35 تا 95 متغیر بوده است. بر اساس شاخص کیفیت هوا، 46 روز از 10 ماه اندازه گیری شده، در سطح غیر بهداشتی برای کلیه افراد، 51 روز در سطح غیر بهداشتی برای افراد حساس ،33 روز در سطح مخاطره آمیز و 123 روز در سطح متوسط تعیین گردید. همچنین بیشترین میزان شاخص کیفی هوا برای ماه تیر تعیین شد، بطوری که عدد 3967 در میان نتایج یافت گردید. نتیجه گیری: با توجه به نتایج به دست آمده از این تحقیق، میزان شاخص کیفیت هوا بر حسب PM10 در اکثر ماه ها دارای شرایط غیر استاندارد بوده که دلیل آن توفان های 120 روزه سیستان در فصل تابستان و افزایش شدت و مدت آن در طی سال های اخیر می باشد و نیازمند تدابیری ویژه برای کنترل و کاهش آن می باشد

کلیدواژه ها:

آلاینده های هوا ، شاخص کیفیت هوا ( AQI )- منطقه سیستان- PM10