بهینه سازی شرایط القا کالوس زایی در ژنوتیپ های گیاه آویشن

آویشن گیاهی داروئی است که در رویشگاه های طبیعی ایران می روید رشد گیاهان در زیستگاه های طبیعی همواره تحت تاثیر عوامل مخاطره آمیزی مانند چرای بی رویه و یا برداشت نابه هنگام قرار دارد. کشت بافت از تکنیک های کارآمد برای حفظ ژرم پلاسمهای باارزش گیاهی است. همچنین امروزه امکان تولید مواد موثره گیاهان دارویی از کالوس با استفاده از بیوراکتورها امکان پذیر شده شده است. بهینه سازی شرایط کشت درون شیشه گیاه آویشن به حفظ ژرم پلاسم این گیاه و نیز تولید مواد موثره آن در شرایط آزمایشگاهی کمک کند. لذا برای بهینه سازی شرایط کالوس زایی در آویشن، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با 3 تکرار در دانشگاه زنجان بر روی دو ژنوتیپ از دو جنس Thymus و Ziziphora صورت گرفت . محیط کشت پایه مورد استفاده محیط MS بود. از گیاهان استریلی که با کشت بذور در محیط پایه به دست آمده بودند. کشت شده و به مدت 30 روز در دمای 23 درجه سانتیگراد و تاریکی نگهداری شدند. در پایان صفات درصد و حجم کالوس زایی و درصد باززایی اندازه شده و داده های حاصل با استفاده از نرم افزار MSTATC آنالیز شدند. میزان کالوس زایی در ژنوتیپ متعلق به جنس Ziziphora به شکل معنی داری بیشتر از ژنوتیپ جنس Thymus می باشد همچنین در جنس Ziziphora نیز ریز نمونه ساقه در سطوح هورمونی 1μM از 2,4-D ، صفر از هورمون BAP بیشترین درصد کالوس زایی (67/67%) را دارد. بیشترین حجم کالوس ایجاد شده نیز در همین ژنوتیپ و سطح صفر از هورمون 2,4-D و 10μM از BAP به دست آمد. باززایی در 25 درصد ریزنمونه های بر جنس Ziziphora و محیط حاوی 1μM از 2,4-D ، ا 20μM از BAP مشاهده شد.

کلیدواژه ها:

آویشن ، کشت بافت ، کالوس زایی ، ریزنمونه