بررسی خصوصیات مورفولوژیکی ، فیزیولوژیکی و اکولوژیکی گیاه دارویی گل راعی (Hypericum perforatum)

در کشاورزی پایدار برای استفاده از توان تولیدی سطح کره زمین برنامه ریزی خاصی انجام می دهند که کشت و صنعت گیاهان دارویی از اهم این برنامه ها می باشد. ایران به دلیل دارا بودن تنوع اقلیمی ، تنوع گونه های دارویی در قسمت های مختلف آن به بیش از 7500 گونه می رشد که بخش کثیری از آن حاوی مواد و ذخایر متابولیتی با ارزشی می باشد بهره وری مطلوب از گیاه گل راعی تحت شناخت چرخه های حیاتی و روابط بیولوژیک و اکولوژی آنها میسر خواهد شد. گل راعی گیاهی چند ساله ، پایا، علفی ، فاقد کرک ، افراشته، واجد گل آذین دیهیم تا هرمی شکل با گل های زرد رنگ و معطر، و دارای فرم زیستی همی کریپتوفیت است که جوانه های رویشی آن روی قاعده ساقه اصلی قرار دارند برگ های گیاه تخم مرغی، دراز، پهن ، در سطح زیرین کم رنگ ، شامل نقاط شفاف سوراخ مانند با حاشیه ای سیاه که در حقیقت کیسه های ترشحی مملو از اسانس هستند گل راعی گیاهی است آفتاب دوست و تا حدودی رطوبت پسند که در خاک های غیر شور ، آهکی ، لومی رسی شنی و pH=7/5-9 از رشد خوبی برخوردار است رقم توپاز آن دارای اهمیت فراوان دارویی است به دلیل سادگی تکثیر به طریق رویشی و خوشخوراک نبودن برای دام ها می تواند نقش موثری در ایجاد پوشش های گیاهی متراکم داشته باشد. دارای بذرهای قهوه ای تا سیاه رنگ با وزن هزار دانه 0/25-0/12 گرم می باشد . جوانه زنی بذور در اوایل فروردین ماه ، گلدهی در اواسط خرداد و ایجاد بذر در اوایل تیرماه است این گیاه به دلیل دارا بودن مواد و متابولیت های ثانویه نظیر هیپریسین و پزودوهیپریسین دارای خواص متعدد دارویی نظیر ضد افسردگی ، ضد باکتریایی ، ضد ویروسی و ضد توموری است لازم به ذکر است گل راعی از نظر مصرف و اهمیت در دنیا مقام سوم را در بین گیاهان دارویی دارد امروزه عصاره این گیاه به صورت قرص، کپسول و قطره خوراکی هایپیران در دسترس است. این گیاه در بخش های دیگری مانند صنعت، غذایی و تامین فضای سبز نیز کاربرد دارد.

کلیدواژه ها:

گل راعی ، همی کریپتوفیت ، متابولیت ثانویه ، هیپریسین