اثر خاک و شیب بر اسانس گیاه مریم نخودی ( Teucrium polium )

مریم نخودی یا Teucrium polium گیاهی است علفی، پایا، پرشاخه به ارتفاع 10 تا 35 سانتیمتر و دارای ظاهری سفید پنبه ای که متعلق به جنس Teucrium و تیره نعناعیان می باشد. گیاه مذکور ، ضد تب، ضد باکتری، ضد التهاب، و انتی اکسیدانت می باشد بدان سبب که تاکنون تحقیقی در زمینه اثر خاک و شیب بر روی کمیت و کیفیت اسانس گیاه Teucrium polium صورت نگرفته است لذا در تیرماه 88، از 9 رویشگاه واقع در شرق، غرب و مرکز استان مازندران سرشاخه های گلدار گیاه مذکور جمع آوری و از خاک هر یک از این مناطق نیز نمونه برداری گردید. همچنین درصد شیب هر یک از رویشگاه ها تعیین گشت. پس از خشک نمودن گیاه در سایه اسانس آن به روش تقطیر با آب با استفاده از دستگاه کلونجر استخراج گردید. سپس آنالیز اسانس ها توسط دستگاه های GC و GC/MS انجام یافت. جهت پی بردن به وجود رابطه بین کمیت و کیفیت اسانس و ترکیبات خاک و نیز شیب زمین از ضریب همبستگی با استفاده از نرم افزار اماری spss بهره گرفته شد. نتایج حاصله بیانگر وجود یک همبستگی مثبت و معنی دار بین هدایت الکتریکی خاک با α- Pinene و Limonene و همبستگی معنی دار و منفی بین عامل مذکور و E-β-Farnesene و نیز همبستگی مثبت و معنی دار بین سدیم و منیزیم محلول در خاک با Limonene موجود در اسانس گیاه بوده است. لیکن همبستگی بین سایر عوامل موجود در خاک با صفات مذکور معنی دار نبود. به علاوه همبستگی معنی داری بین عوامل موجود در خاک و سایر ترکیبات شیمیایی موجود در اسانس و بازده آن مشاهده نگشت. همچنین نتایج این بررسی حاکی از عدم وجود همبستگی معنی دار بین درصد شیب زمین و صفات مورد بررسی بوده است.

کلیدواژه ها:

ا Teucrium polium ، ترکیبات شیمیایی ، اسانس ، ارتفاع ، مازندران