گذار از درونگرایی به برونگرایی در خانه های قاجاری و پهلوی اول یزد

معماری گذشته ما به ویژه در عرصه معماری خانه مملو از ارزش ها و الگوهایی است که در بستر زمان و شرایط گوناگون پدید آمده و تکامل یافته اند. اما ورود به دوره معاصر و گذار از دوران سنت به دوران تجدد باعث گسستگی ارزش ها، ویژگی ها و الگوهای ذاتی آن معماری گردیده و به تدریج، بسیاری از کیفیات مستتر در آن را به فراموشی سپرده است. در این میان از اوایل دوره قاجار و پس از آن به طور بارزتری در دوره پهلوی اول، رنگ باختن درونگرایی معماری خانه های ایرانی و سوق یافتن آنها به سمت برونگرایی، یکی از تغییرات جدی ای است که شاهد رخداد آن در دوره معاصر هستیم. بازخوانی تغییرات مربوط به این دوران گذار، جستجو در خاستگاه ها و کاوش در پیامدهای آن مقصود اصلی این مقاله می باشد. پژوهش حاضر بر اساس ترکیبی از روش تحقیق تاریخی و نیز روش توصیفی تحلیلی تدوین گردیده است.در رهگذر تحقیق، بررسی مؤلفه های - تشکیل دهنده معماری درون گرا، بازشناسی مصادیق الگوهای درون گرایی و برون گرایی و ویژگی های آن ها و نیز آسیب شناسی معماری ابتدای دوران معاصر با رویکرد برون گرایی متأثر از غرب، دغدغه ای است که مورد اهتمام قرار گرفته است؛ در نتیجه به ارائه پیشنهادات و راهکارهایی در جهت بازیابی الگوهای اصیل معماری و اعاده ی رویکرد درون گرایی در خانه های امروزی در تطابق با اندیشه مرکزگرای ایرانیمنتهی می گردد

کلیدواژه ها:

درون گرایی ، برون گرایی ، قاجاریه ، پهلوی اول ، خانه ی سنتی ، یزد