جهانی شدن و حقوقدان مسلمان

سال انتشار: 1385
نوع سند: مقاله کنفرانسی
زبان: فارسی
مشاهده: 1,253

فایل این مقاله در 18 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

HOGHOOGHJAHANI01_006

تاریخ نمایه سازی: 28 شهریور 1387

چکیده مقاله:

جهانی شدن به عنوان فرآیندی که در دهه اخیر موجب تغییر در مؤلفه های زمانی و مکانی شده است ؛ تأثیرهای فراوانی را در ابعاد مختلف اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی و سیاسی ایجاد کرده است . این مقاله، به بررسی واقعیت جهانی شدن و تأثیر آن در ابعاد مختلف اندیشه و فرهنگ اسلامی می پردازد تا موضع حقوقدان مسلمان را درباره این موضوع تبیین نماید . واقعیات موجود نشان می دهد؛ هرچند جهانی شدن سابقه ای تاریخی دارد ؛ اما آنچه به عنوان جهانی شدن در عصر حاضر با آن روبه رو هستیم؛ دارای عناصری متفاوت از حرکت اجتماعی است که در سد ه ها و ده ههای قبل وجود داشته است . عناصر اصلی جهانی شدن: قلمرو زدایی، ارتباط و کنش متقابل، سرعت، چند بعدی بودن و غیر مذهبی بودن است و مهمترین عوامل آن : انقلاب ارتباطات، پیدایش سرمایه داری جهانی، گسترش بازارهای مالی، تغییر مؤلفه های سیاسی و حقوقی و ظهور سازمانهای فرامنطقه ای است . در پاسخ به اینکه جهانی شدن یک واقعه طبیعی یا یک نقشه طراحی شده است دو نوع از جهانی شدن از یکدیگر تفکیک شده که یکی جهانی شدن طبیعی و دیگری روند ساختگی آن است . جهانی شدن ساختگی که از آن به جهانی سازی تعبیر می شود با چالشهایی روبه روست. از جمله این چالشها می توان به موارد زیر اشاره کرد: نادیده گرفتن ویژگی منطقه ای برخی از قواعد حقوقی و سنت قانونگذاری در دنیا، تناقض در درون از جهت نفی پلورالیزم و دموکراسی، عدم پذیرش این گفتمان از سوی اندیشمندان غیر آمریکایی، ظرفیت نداشتن فرهنگ سطحی غرب برای جهانی شدن. این چالشها در برخی از وقایع دنیای امروز از جمله شکست غرب در عراق، افغانستان، لبنان و ترویج تروریسم نمود یافته است. در مورد نقش مسلمانان در فرآیند جهانی شدن، سه دیدگاه : تسلیم، اصلاح و نفی ، ابراز شده است . این مقاله، با بررسی این سه دیدگاه، روش نفی و یا تسلیم را به یک میزان رد می کند و اظهار می دارد؛ مسلمانان باید در مورد این پدیده رفتار اصلاحی در پیش گیرند . یعنی ضمن آنکه آنها باید احکام اسلامی و حقوقی خود را حفظ کنند ؛ باید با استفاده از ضوابط عقلی و عقلایی موجود در شریعت اسلامی تا حدی که مسلمات دین آسیب نبیند راه میانه را برگزینند و از این پدیده به عنوان فرصت استفاده کنند. نگارنده برای تبیین این ایده خود، شواهدی درباره محتوای جهانی آیین اسلام، نقش عقل در استنباط احکام و فطری بودن این آیین ذکر می کند و همچنین ظرفیتهای اسلام و مسلمانان را در مواجهه با جهانی شدن یادآور می گردد. در نهایت، با اشاره به برخی از حرکتهای حقوق اسلامی در روند جهانی شدن، ضرورت تبیین ابعاد مختلف حقوق اسلامی را برای عرضه در ابعاد جهانی یادآور می شود.

کلیدواژه ها:

جهانی شدن و اسلام ، جهانی سازی ، جهانی شدن و حقوق اسلامی

نویسندگان

محمد علی خورسندیان

عضو هیات علمی دانشگاه شیراز.

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • - آرت شولت، یان: دیدگاه‌های نوین در عرصه جهانی شدن، ...
  • - برزگر، ابراهیم: ابعاد سیاسی جهانی شدن و جهان اسلام، ...
  • - پژوهنده، محمد حسین: استحاله فرهنگ دینی در پروژه جهانی ...
  • - زمانی، محمد: نقش زمان و مکان در اجتهاد از ...
  • - طباطبایی، سید جواد: گفتگو درباره دین و هگل، مجله ...
  • - کلی، جان: تاریخ مختصر تئوری حقوقی در غرب، ترجمه ...
  • - نصر، سید حسین: یک فرهنگ نمی‌تواند جهانی شود، گفتگو ...
  • - ویلفرد هافمن، مراد: جهانی شدن و آینده جهان اسلام، ...
  • - هانس مارتین، پیترز و دیگران: دام جهان گرایی، ترجمه ...
  • نمایش کامل مراجع