سیاست جنایی جبران خسارت بزدیده در قانون آیین دادرسی کیفری

مجموعه قوانین و مقرراتی که رفتارهای مجرمانه و ضمانت اجرای آنها را تعیین کرده، قوانین کیفری ماهوی هستند که معمولاً با هدف حفظ و صیانت از ارزشهای حاکم بر یک جامعه تدوین می شوند. در حقیقت در قوانین کیفری از پدیده مجرمانه و واکنش جامعه در برابر آن سخن به میان می آید (جرم و مجازات) اما چگونگی نشان دادن این واکنش در آیین دادرسی کیفری مورد بحث قرار می گیرد. با توجه به چنین تعبیری اجرای عدالت کیفری را نه در قوانین کیفری ماهوی بلکه در قواعد و مقررات شکلی یعنی آیین دادرسی کیفری باید جستجو کرد چرا که برای اعمال هریک از مواد قانون جزا و محکوم کردن شهروندی به اتهام ارتکاب یکی از جرایم مندرج در قانون گاهی ملزم به رعایت و اعمال صدها ماده از قانون آیین دادرسی کیفری هستیم. آیین دادرسی کیفری به عنوان پل ارتباطی میان جرم و مجازات به تنظیم واکنش جامعه در برابر جرم می پردازد. اگر بخواهیم مراحل مختلف بروز این واکنش را ترسیم نماییم می توانیم به ترتیب از مراحل کشف، تعقیب، تحقیق، محاکمه و اجرای حکم سخن بگوییم. در نظام عدالت کیفری هر مقامی نیز مسئول و متصدی یکی از این مراحل است.