بررسی نقش تفکر نمادین در ادبیات کودکان (مطالعه در کتاب فارسی اول دبستان)

کتاب درسی دربردارنده بخش های نوشتاری، تصویرها و تمرین هایی است که در راستای تحقیق هدف های کتاب انتخاب و سازماندهیاهمیت این کتابها را دوچندان کرده است. تحقیق توصیفی حاضر با هدف » بخوانیم و بنویسیم « می شوند. از سوی دیگر آموزشبررسی تفکر نمادین در ادبیات کودکان اول دبستان بخصوص درباره کاربرد نمادها و اشکال در کتاب فارسی انجام شده است.جامعه آماری شهر اهر و نمونه آماری شامل دانش آموزان دوره اول دبستان این شهر می باشد. این تحقیق از نظر هدف کاربردی وبا ابزار پرسشنامه و روش تحلیل محتوا برای گردآوری داده ها بهره گرفته است. محاسبه روایی تحقیق با نظر متخصصان و پایاییآن با محاسبه آلفای کرونباخ انجام شده است. حجم نمونه آماری نیز با درصدگیری از دو مدرسه ابتدایی دخترانه و پسرانه بااستفاده از آلفای کرونباخ محاسبه گردیده است. یافته های تحقیق نشان داد در کتاب های فارسی دوره ی اول دبستان، اشکال ونمادهای به کار رفته، دانش آموز را قادر به شناخت بهتر موضوع درس می کند، ولی اگر از نظر محتوایی بنگریم دانش آموزان راوابسته بار می آورد؛ به عبارت ساده تر جمله «بابا آب/نان داد» اولین وابستگی کودک به پدر را تداعی می کند یا در صفحه 3 الی 10 کتاب فارسی استفاده از نمادهای «امین دوچرخه اش را تعمیر می کند و خواهر امین چکشی در دست دارد و به طرف امین گرفته که بلکه او آن را بگیرد یا نگیرد»، همچنین در صفحه دیگر کتاب «آقاکریم نشسته و به متکایی لم داده و ننه اکرم یک استکان چای در دست دارد که می خواهد آن را به آقاکریم بدهد» اگر عمیقا به موضوع بنگریم وابستگی ما را از ابتدای کودکی به دیگران نشان می دهد و چه بهتر بود امین چکش را خودش بردارد و کریم چایی برای خودش بریزد؛ و خیلی مثال های متعدد دیگرکه در ادامه تحقیق آورده خواهد شد که نشان می دهند بنیانهای فکری، فرهنگی، ملی و مذهبی هر نسلی در روزگار کودکی ونوجوانی نهاده می شود؛ شکل گیری و برآمدن بخش مهمی از این بنیان ها نیز بر عهده ی نظام آموزش و پرورش هر کشور است وتألیف کتاب های درسی مناسب از مهمترین ابزارهای این بنیان سازیها به شمار می رود.

کلیدواژه ها:

تفکر نمادین ، ادبیات کودکان ، کتاب درسی فارسی