مسئولیت مدنی شرکت های حمل و نقل هوایی در قبال خسارات ناشی از تاخیر در پرواز

یکی از مهم ترین جنبه ها و ابعاد حمل و نقل کالا و قراردادهای راجع به این امر، نحوه تحمیل مسئولیت مدنی بر متصدی حمل و نقل در فرض تاخیر در پرواز است. تاخیر در پرواز، به ویژه زمانی که کالا از جمله اقلام فاسدشدنی است یا باید در موعد مقرر و بدون اتلاف وقت به دست مشتری برسد، به صاحب کالا خسارت وارد کرده و این خسارت باید جبران گردد. شرایط تحقق مسئولیت مدنی متصدی حمل در برابر صاحب کالا، همان شرایط سنتی یعنی رفتار زیانبار، زیان وارد شده و رابطه سببیت میان رفتار و زیان است. با این حال، موارد رفع این مسئولیت نیز همان موارد سنتی هستند یعنی مواردی از جمله اثبات وجود قوه قاهره خارج از اراده و کنترل و... نکته دیگر اینکه مسئولیت میان متصدی حمل و نقل کالا و صاحب کالا، اصولا قراردادی است لیکن منعی فراروی تحمیل مسئولیت مدنی قهری بر متصدی حمل و نقل کالا نیز در فرض تاخیر در پرواز وجود ندارد. در این پژوهش، ابعاد و جوانب مختلف مسئولیت مدنی متصدی حمل و نقل در برابر صاحب کالا را مورد بررسی قرار داده و ضمن تحلیل رویکرد کنوانسیون های بین المللی مربوطه در این زمینه، نگاه قوانین داخلی را نیز به این امر بررسی کرده ایم. همچنین، برخی آرای قضایی صادر شده در محاکم کشور پیرامون این موضوع را نیز بررسی کرده ایم.

کلیدواژه ها:

حمل و نقل ، مسئولیت مدنی ، تکالیف متصدی حمل ، تاخیر در پرواز ، کنوانسیون ورشو ، حقوق صاحب کالا ، حقوق ایران.