بررسی شناخت حق از حکم از دیدگاه فقه

حق عبارت است از سلطنت برچیزی. به عبارت دیگرحق آن است که زمام امر چیزی نفیا و اثباتا به دست شخص باشد ملک فسخ العقد و امضائه . این که انسان بتواند عقد را برهم زند یا آن را امضا نماید، یعنی زمام امر عقد به دست انسان باشد.حکم: در مقابل حق قرار دارد.حکم آن است که اختیار آن نه نفیا نه اثباتا در دست شخص نباشد، مانند حق ولایت و حق حضانت، که نه اسقاط آن به دست انسان است و نه نقل و انتقال آن و نه می تواند بر آن مصالحه کند. لزوم و جواز عقد نیز از احکام است و توسط اشخاص قابل تغییر نیست. ما در این مقاله به دنبال پاسخی برای این سوال هستیم که آیا معیار خاصی برای تمیز قائل شدن برای شناخت حق از حکم وجود دارد یا نه زمانی که در شک بین حق و حکم به سر می بریم کدام را باید انتخاب کنیم که به آن عمل کنیم آیا معیار ثابتی وجود دارد یا براساس عرف، یا زمان، یا مکان باید بسنجیم در این مقاله ما به تعاریف حق و حکم و بیان نظرات مختلف در مورد تشخیص موارد شک بین آن دو و به دست آوردن معیاری ثابت برای تشخیص آنها می پردازیم. نتیجه ای که ما از این تحقیق به دست آمد این است که با توجه به آیه قرآن و اصل اسستصحاب وقتی بین حق و حکم شک می کنیم بنا را بر حکم بودن می گذاریم.

کلیدواژه ها:

حق ، حکم ، تشخیص ، مصادیق ، مردد