گابا پنجره ای جدید در درمان دیابت

در دیابت نوع یک کاهش شدیدی در تولید انسولین وجود دارد. در بیماران دیابت نوع یک افزایش در توده سلول های آلفا مشاهده می شود. اما درمان با انسولین نه تنها باعث حفاظت سلول های بتا نمی شود بلکه مانع از پرولیفراس یون سلول های آلفا هم نمی گردد. مکانیسم هیپرپلازی سلول های آلفا و افزایش گلوکاگن در دیابت نوع یک هنوز مشخص نیست. گاما آمینوبوتیریک اسید (گابا) علاوه بر سیستم عصبی در پانکراس هم با غلظتی معادل مغز همراه انسولین ترشح می شود. گابا از طریق کانالهای نوع A هم بر سلول های آلفا اثر می کند و هم بر سلول های بتا. در سلولهای بتا باعث دپلاریزاسیون و پرولیفراسیون سلولهای بتا می گردد اما با همان رسپتور در سلولهای آلفا باعث هیپرپلاریزاس یون و کاهش ترشح گلوکاگن می گردد. در مطالعات اندکی که اثر گابا بر سلولهای آلفا بررسی شده است نتایج جالب توجهی بدست آمده است. در شرایط فیز یولوژیک انسولین باعث حفظ رسپتورهای GABAA بر سلول های آلفا می شود و سپس گابا بصورت پاراکرین با ورود کلر به این سلولها آنها را هیپر پلاریزه کرده و مانع پرولیفراسیون این سلول ها می گردد. پرولیفراسیون سلول های آلفا از طریق mTOR(The mammalian target of rapamycin (صورت گرفته و وابسته به کلسیم می باشد. گابا بصورت قابل ملاحظه ای باعث کاهش کلسیم سیتوزولی در سلولهای آلفا شده، سپس فعالیت mTOR را مهار کرده و در نتیجه پرولیفراسیون سلولی را مانع می شود. در دیابت نوع یک صدمه شدید سلولهای بتا و کاهش انسولین و گابا منجر به هیپرپلازی شدید سلولهای آلفا می گردد. حتی مطالعاتی اظهار می کنند که تجویز طولانی مدت گابا می تواند باعث تبدیل سلولهای آلفا به بتا گردد که البته این موضوع نیاز به تحقیقات بیشتری دارد. اما اساس درمان بیماران دیابت نوع یک انسولین می باشد و انسولین نه تنها سلولهای بتا را حفظ نمی کند بله باعث افزایش سلولهای آلفا هم می گردد. با افزایش روند مطالعات، لازم است درمان دیابت بازنگری شود.

کلیدواژه ها:

گابا ، انسولین ، دیابت ، هایپرپلازی سلول های آلفا