بررسی میزان، نوع و علل اشتباهات دارویی در پرستاران و دانشجویان پرستاری در ایران: مروری سیستماتیک

سابقه و هدف: ایمنی بیمار یکی از اصلی ترین مفاهیم در زمینه ارائه خدمات درمانی و از مولفه های اصلی کیفیت خدمات بهداشتی است. یکی ازعوامل ارتقاء سطح ایمنی بیماران، شناسایی خطاهای دارویی و علل آنهاست. اشتباهات دارویی از جمله شایع ترین خطاهایی است که توسط پرستاران و دانشجویان پرستاری اتفاق می افتد که باعث بروز عوارضی همچون آسیب به بیماران، طولانی شدن مدت اقامت در بیمارستان و به دنبال آن افزایش هزینه ها برای افراد و سیستم های بهداشتی و حتی مرگ بیماران می شود. از انجایی که مراقبت مناسب و دارودهی صحیح از ضروریات حرفه پرستاری است پس هدف از این مطالعه مروری بررسی میزان، نوع و علل اشتباهات دارویی در پرستاران و دانشجویان پرستاری در ایران است. روش جستجو: این جستجو در پایگاه های داده ای Iran ،magiran ،Scopus ،sid ،Googlescholar ، Pub med medex با کلیدواژه های خطاهای دارویی، پرستاران ایران، دانشجویان پرستاری ایران، ایمنی بیماران، Patient safety nursin ،Medication errors، در بازه زمانی 2010 تا 2018 انجام شد. مقالات مرتبط با مطالعه براساس معیارهای ورود (وجود همزمان هر دو متغیر خطاهای دارویی پرستاران یا دانشجویان پرستاری در مطالعه و تاریخ انتشار مقالات از 2018-2010 ) و خروج (عدم دسترسی به متن کامل مقالات) توسط دو محقق به طور مستقل بررسی و از بین 41 مقاله ، تعداد 33 مقاله پس از ارزیابی کیفیت انتخاب و در مطالعه ی حاضر از آنها استفاده گردید. یافته ها : مطالعات نشان می دهد به طور میانگین نیمی از پرستاران در طول سابقه کاریشان حداقل یکبار دچار اشتباه داروییشده اند. مهمترین عواملی که باعث بروز اشتباهات دارویی می شود شامل : خستگی ناشی از بارکاری زیاد، وجود تعداد زیاد بیماران بدحال، دستورات مخدوش و ناخوانای پزشکان و کم بودن نسبت پرستار به بیمار ، سن و تجربه پرستار می باشد مهم ترین علل وقوع اشتباهات دارویی در دانشجویان پرستاری انجام محاسبات غلط دارویی، کمبود اطلاعات داروشناسی، بدخط بودن دستورات در کاردکس و هم چنین وجود استرس در محیط اورژانس می باشند یکی از راهکارها برای شناسایی علل اشتباهات دارویی و بهبود کیفیت فرآیندهای بهداشتی گزارش دقیق خطاهاست. طبق مطالعات میزان خطاهای صورت گرفته بیشتر از میزان خطاهای گزارش شده است بطورکلی پرستاران زن نسبت به پرستاران مرد اشتباهات پرستا ری کمتری داشتند. نتیجه گیری : با توجه به اهمیت جلوگیری از اشتباهات دارویی بر بهبود کیفیت و ارائه خدمات بهداشتی می توان اقداماتی همچون کاهش فشار کار و افزایش نیروی پرستار، به کارگیری نیروی پرستاری بر حسب علاقه در بخش های مختلف ، نسخه نویسی الکترون یک می تواند برای کاهش خطای مربوط به دارو استفاده شود ، آموزش و افزایش آگاهی پرسنل در مورد داروها و رو ش صحیح دارو دهی ، ایجاد یک سیستم مناسب گزارش دهی و تشویق پرستاران برای ثبت خطاها راهکار های مناسبی برای کاهش اشتباهات دارویی پرستاران و دانشجویان پرستاری است.

کلیدواژه ها:

خطاهای دارویی ، پرستاران ایران ، دانشجویان پرستاری ایران ، ایمنی بیماران