بررسی ویژگیهای کالبدی حیاط مرکزی در معماری بومی اقلیم گرم نمونه موردی : شهر اصفهان

با توجه به اهمیت خانه و محیط زندگی برای سلامت جسمی و روحی انسان و تأثیر طبیعت در ایجاد شرایط مطلوب، بررسی دلایل پیدایش حیاط مرکزی و ویژگیهای آن در خانه های سنتی در اقلیم گرم ، می تواند در طراحی خانه ها و مجتمع های مسکونی معاصر که نیاز به فضای سبز و طبیعت در آنها احساس می شود، مورد استفاده قرار گیرد . در این تحقیق با بررسی تاثیر عوامل اقلیمی ، فرهنگی اجتماعی و ... در پیدایش حیاط مرکزی در خانه ها ی تاریخی شهر اصفهان و ویژگی های شکلی ، فضایی و معنایی آنها ، بررسی ابعاد و اندازه های تابستان نشین و زمستان نشین در این خانه ها سعی شده است؛ کاربری ها ، تاثیر نور و سایه در شکل گیری حیاط مرکزی و فرم خانه ها در نمونه های مورد مطالعه شهر اصفهان با استفاده از مدارک و مطالعات کتابخانه ای و همچنین مطالعات میدانی و مشاهدات عینی ، عوامل تاثیرگذار در شکل گیری حیاط مرکزی ، تابستان نشین و زمستان نشین، کاربری زیرزمین در خانه های تاریخی شهر اصفهان و نقاط مشترک موجود در آنها مشخص گردد . نتایج حاصله حاکی ازآن است که حیاط مرکزی در خانه های قدیمی با داشتن شکل منظم هندسی ، عنصر آب و فضای سبز علاوه بر ایجاد ارتباط میان عناصر خانه، تأمین نور لازم بخشهای سرپوشیده خانهتأثیر به سزایی در تلطیف روحیات و تحریک حس زیبایی شناسی انسانهای ساکن آن داشته است . همچنین در این نوع معماری، سیستم های تنظیم ابعاد و تناسبات در ساختمان شناخته شده بوده است . این سیستم ها نه تنها به صورت تعیین کننده های عملکردی و تکنیکی فرم و فضای معماری بلکه همراه با نیات زیبایی شناسانه برای ایجاد احساس نظم بین اجزای یک ترکیب بصری، به کار رفته اند .

کلیدواژه ها:

حیاط مرکزی ، خانه تاریخی ، اقلیم گرم ، اصفهان