تحلیلی بر کاروانسراهای ایرانی

کاروانسراها بناهایی هستند که جهت اسکان موقت و استراحت کاروانیان در مسیر راه ها ایجاد شده و تحت تاثیر تحولات اخیر در عرصه حملو نقل و ارتباطات، کارآیی خود را از دست داده و به ویرانه هایی بدل شده اند. پیشینه وجود این بناهای امن در ایران به زمان های دور برمی گردد و حتی بنا به اظهارنظرهای مورخان می توان ایران را خاستگاه این گونه از بنا به حساب آورد. طرح و نقشه کاروانسراها در طی قرون متمادی دست خوش تغییرات چندانی نشده اند و اساس آن ها شامل ایجاد باربندها و فضاهای اطاق مانندی است که پیرامون حیاط وسط ساخته شده و تنها یک ورودی دارند. کاروانسراها را می توان حاصل اندیشه ایرانیان باستان و تبلوری از بخشی از فرهنگ این مرز و بوم دانست. بدین ترتیب مطالعه هرچه بیشتر این بناها، شناخت ما را نسبت به زیرساخت های فرهنگی مان غنی تر می کند. بررسی کاروانسراها در ایران از آن جهت دارای اهمیت است که کاروانسراها حاوی ویژگی های منحصر به فردی است که از بارزترین آن ها فعالیت فراوان عمرانی در زمینه راه ها و به ویژه ساخت این بناهاست. در تحقیق حاضر از روش توصیفی تحلیلی برای رسیدن به اهداف تحقیق استفاده شده است. جهت گردآوری اطلاعات از دو روش اسنادی و میدانی استفاده شده است. با منابع کتاب شامل کتب، مقالات، اسناد، پایان نامه های دانشگاهی، نقشه ها و منابع مرتبط با موضوع، گردآوری و مطالعه شده است. همچنین نمونه های مورد نیاز پژوهش از طریق مطالعات میدانی اخذ گردیده است. نتیجه تحقیق نشان داد همچنان شاهد جابجایی مسافرها در بین شهرها هستیم در نتیجه در بین شهرها همچنین نیاز به محل سکنی امن برای مسافران ملزوم است پس میتوان نتیجه گرفت همچنان به وجود مامن های امن برای مسافران احتیاج است.

کلیدواژه ها:

معماری ایرانی ، کاروانسرای برون شهری ، کاروانسرای دورن شهری