بررسی فون مارهای پناهگاه حیات وحش دودانگه در استان مازندران

سال انتشار: 1397
نوع سند: مقاله کنفرانسی
زبان: فارسی
مشاهده: 703

متن کامل این مقاله منتشر نشده است و فقط به صورت چکیده یا چکیده مبسوط در پایگاه موجود می باشد.
توضیح: معمولا کلیه مقالاتی که کمتر از ۵ صفحه باشند در پایگاه سیویلیکا اصل مقاله (فول تکست) محسوب نمی شوند و فقط کاربران عضو بدون کسر اعتبار می توانند فایل آنها را دریافت نمایند.

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

IAUFALABIO03_106

تاریخ نمایه سازی: 8 تیر 1398

چکیده مقاله:

کشور ایران به نسبت مساحتش دارای زیستگاه یا فون غنی و شایان توجهی از خزندگان می باشد. مارهای درشت جثه با تغذیه از جوندگانی چون موش ها، نقش مهمی در کنترل جمعیت این موجودات دارند. با توجه به اهمیت پناه گاه های حیات وحش، هدف از تحقیق حاضر شناسایی فون مارهای پناهگاه حیات وحش دودانگه بوده است. پناهگاه حیات وحش دودانگه و چهاردانگه منطقه ای است کوهستانی که در حدود 95 کیلومتری جنوب شرقی شهرستان ساری واقع شده است. در گذشته کل پناهگاه در محدوده بخش دودانگه بوده ولی پس از پیوست شدن دهستان نرماب به بخش چهاردانگه، قسمت هایی از پناهگاه در این بخش قرار گرفته است. پناهگاه حیات وحش دودانگه از شمال با پارک ملی کیاسر، از جنوب با منطقه حفاظت شده پرور و از غرب با منطقه حفاظت شده بولا هم مرز می باشد. این منطقه از نظر ویژگی های بوم شناختی نظیر آب و هوا، توپوگرافی خاک و زمین شناسی متنوع است. این منطقه در حدود 95 کیلومتری جنوب شرقی شهرستان ساری استانمازندران و بخش بسیار کوچکی از جنوب شرقی آن نیز در استان سمنان قرار می گیرد. این منطقه از نظر ویژگی های بوم شناختی نظیر آب و هوا، توپوگرافی خاک و زمین شناسی متنوع است. حداقل ارتفاع منطقه 800 متر و حداکثر آن 2860 متر است. از فروردین ماه 1396 تا اواخر آبانماه 1396 نمونه برداری از ایستگاه های مختلف پناهگاه با رعایت نکات ایمنی و زیست محیطی با استفاده از دست، چوب مارگیری و قلاب انجام گرفت. بعد از انتقال نمونه ها به آزمایشگاه جانورشناسی، صفات متریک و مریستیک هریک از نمونه ها اندازه گیری و داده ها با استفاده از نرم افزارهای SPSS17 و Excel مورد ارزیابی قرار گرفت. شناسایی نمونه ها بر اساس کلیدهای شناسایی معتبر انجام شد. در طی مدت تحقیق، 61 نمونه مار جمع آوری گردید و در مجموع، 10 گونه از 10 جنس و شش خانواده شناسایی شد که شامل: از خانواده کلوبریده، مار آتشی (Dolichophis schmidti) با فراوانی 6 درصد، گوند مار (Elaphe dione) با فراوانی 15 درصد، مارپلنگی (Hemorrhois ravergieri) با فراوانی 5 درصد، قمچه مار (Platyceps najadum) با فراوانی 11 درصد، سوسن مار (Telescopus fallax) با فراوانی 7 درصد و مارموش خور ایرانی (Zamenis persicus) با فراوانی 20 درصد، از خانواده ناتریسیده، مار چلیپر (Natrix tessellate) با فراوانی 8 درصد، از خانواده تیفلوپیده، مارکرمی شکل (Xerotyphlops vermicularis) با فراوانی 5 درصد، از خانواده ویپریده، افعی قفقازی (Gloydius halys) با فراوانی 16 درصد و گرزه مار (Macrovipera lebetina) با فراوانی 7 درصد بودند. همانطور که نتایج این تحقیق نشان می دهد مار موش خور ایرانی بیشترین فراوانی و مار پلنگی و مار کرمی شکل کمترین فراوانی را در منطقه داشته اند.

نویسندگان

فروغ مسعودیان

گروه زیست شناسی، واحد دامغان، دانشگاه آزاد اسلامی، دامغان، ایران

ویدا حجتی

گروه زیست شناسی، واحد دامغان، دانشگاه آزاد اسلامی، دامغان، ایران

عبدالحسین شیروی

گروه زیست شناسی، واحد دامغان، دانشگاه آزاد اسلامی، دامغان، ایران