شبیه سازی پیوسته رواناب حوضه آبخیز باراریه نیشابور با استفاده از مدل احتساب کننده رطوبت خاک

از مدل های هیدرولوژیکی عموما برای بررسی ارتباط عوامل آب وهوا بر رواناب در حوضه های مختلف جهان استفاده می شود. این مدل ها در صورت واسنجی صحیح و تایید کمک درخور توجهی به پیش بینی جریان رودخانه، رخداد سیلاب و راه های مقابله با محیط های در حال تغییر به کاربران مدل می کند. درشبیه سازی پیوسته رواناب عوامل متعددی نقش دارند که از مهمترین آنها می توان به برگاب، نگهداشت سطحی، نفوذ و تغییرات رطوبت خاک و آب زیرزمینی از آن دسته فرآیندهای موثر اشاره کرد. در مطالعه حاضر برای در نظر گرفتن عوامل مذکور از مدل هیدرولوژیکی HEC-HMS 4.2 ، با الگوریتم SMA(احتساب کننده رطوبت خاک) استفاده شده است. در واسنجی مدل از داده های (2003-2006) و اعتبار سنجی مدل از داده های (2006-2008) به صورت پیوسته استفاده شده است. برای ارزیابی عملکرد مدل در شبیه سازی رواناب در مرحله واسنجی و اعتبارسنجی از شاخص ضریب راندمان موسوم به نش استفاده گردید، مقدار شاخص ضریب راندمان در مرحله واسنجی 0.73 و در مرحله اعتبار سنجی 0.71 بدست آمده است. علیرغم ساختار غیر توزیعی مدل هیدرولوژیکی HEC-HMS به کاررفته شده، نتایج نزدیک واسنجی و صحت سنجی این مطالعه نشان می دهد که بکار گیری الگوریتم احتساب کننده رطوبت خاک منجر به شبیه سازی بهتر رواناب به صورت پیوسته در حوضه مورد نظر شده و مدل مذکور به صورت قابل قبولی در منطقه مورد مطالعه قابل اجرا می باشد.

کلیدواژه ها:

شبیه سازی ، تلفات بارش ، مدل هیدرولویکی ، ضریب راندمان ، بارش رواناب