تاثیر شوک های نفتی بر متغیرهای اقتصاد کلان در ایران

منابع طبیعی از جمله نفت یکی از مهم ترین منابع ثروت ملی در جهان محسوب می شود. تصور اینگونه است که درآمد های فراوان حاصل از منابع طبیعی برای یک کشور ایجاد ثروت می کند و پیشرفت اقتصادی، تسریع سرمایه گذاری و کاهش فقر را به دنبال خواهد داشت اما همواره مشاهدات تجربی نشان داده است که اثر مخرب وابستگی دولت ها به درآمد منابع طبیعی از جمله نفت همواره وجودداشته بطوریکه در سال های متمادی نفت بعنوان یکی از عواملی که می تواند با تامین ارز برای کشور های جهان سوم مفید و مثمرثمر باشد شناخته می شده است و می توانسته برای کشورهایی که از وجود انحصاری و طبیعی آن بهره مند هستند، به عنوان یک اهرم مثبت در جهت رشد و توسعه اقتصادی عمل کند اما هرگز این چنین نشده است. بر این اساس در این تحقیق به بررسی اثر شوکهای قیمت نفت بر متغیرهای اقتصاد کلان درایران برای دوره زمانی -2013 2018 پرداخته شده است. روش مورد استفاده در این تحقیق روش داده های تابلویی و نرم افزار مورد استفاده نیز spss بوده است. نتایج تخمین بیانگر این موضوع است که از بین شاخص های حکمرانی خوب، کنترل فساد و حاکمیت قانون دارای اثر مثبت و معنادار بر تولید ناخالص داخلی هستند و بی ثباتی سیاسی و حق اظهار نظر و پاسخگویی دارای اثر منفی بر تولید ناخالص داخلی می باشند. آزادی تجاری نیز در این کشورها دارای اثر مثبت و معنادار بر تولید ناخالص داخلی است ولی اندازه دولت اثر معناداری بر آن ندارد. قیمت نفت در حالت عادی دارای اثر مثبت و جمعیت دارای اثر منفی بر رشد اقتصادی است. اثر شوک قیمتی نفت دارای اثر منفی بر رشد اقتصادی در این کشورهاست. لذا بنابر نتایج تحقیق فرضیه این تحقیق رد می شود و اثر شوکهای نفتی بر رشد اقتصادی در این کشورها در این دوره زمانی مثبت نمی باشد.

کلیدواژه ها:

شوک های نفتی ، اقتصاد کلان ، ایران