بهینه سازی جهت گیری ساختمانها در برابر تابش (مطالعه موردی: محله الهیه شهر تهران)

طراحی اقلیمی بنا از جمله راهبردهای اساسی در کاهش مصرف انرژی های فسیلی و صنعت ساختمان سازی است. با توجه به اینکه مصرف این نوع از انرژی عامل اصلی آلودگی های جمعی است این پژوهش بر آنست تا جهت یابی بهینه بنا به عنوان راهکاری اثرگذار در بهینه سازی مصرف سوخت را در محله الهیه شهر تهران مورد بررسی قرار دهد. در همین رابطه نخست با استفاده از داده های هواشناسی میانگین کمینه و بیشینه تمام و کمینه و بیشینه رطوبت نسبی روزانه طی دوره 22 سال (1٬988 - 2٬009) با استفاده از شاخص دمای موثر و اسم منحنی های هم دمای دو ساعت، نیازهای زیست اقلیم ساختمانی مورد سنجش قرار گرفت. سپس با استفاده از روش محاسباتی قانون کسینوس میزان انرژی دریافتی از لطف قایم طی ماه های سال برآورد شد. براساس نتایج حاصل از بررسی وضعیت زیست اقلیمی و 53% موارد منطقه مورد مطالعه نیاز به گرمایش احساس شده و تنها در 12/8 در صد موارد نیاز به سرمایش در ساختمان احساس شده است. و با لحاظ این نکته که نیاز اصلی در این محل نیاز به گرمایش می باشد. جهت یابی بهینه برای استقرار ساختمان جهات جنوب، جنوب خاوری و جنوب باختری برآورد شد. از میان این جهت هانی جهت جنوب به دلیل جذب بیشینه نسبی در مواقع 100 سال و جذب کردن انرژی در مواقع گرم سال به عنوان جهت بهینه مشخص شد. همچنین فاصله بهینه ساختمان ها به جهت پرهیز از سایه اندازی محاسبه شد که نشان می دهد در شرایط موجود نهایت چنین فاصله ای امکان پذیر می نماید اما در مورد بناهای نوساز رعایت آن می تواند راهگشا باشد. افزون بر این عمق سایبان جهت اطمینان از نفوذ آفتاب در فصول سرد و کاهش نفوذ آن در فصول گرم محاسبه، شد، عمق بهینه سایبان 4/8 متر برآورد گردید.

کلیدواژه ها:

طراحی اقلیمی ، ساختمان ، محله الهیه ، جهت ساختمان ، تابش