چالش منظر فرهنگی با فرهنگ منظری در بافتهای تاریخی با تاکید برتوریسم پذیری نمونه موردی: بافت تاریخی گرگان

شهرها در گذشته نمود ارزشهای معماری و شهرسازی بومی بوده اند و می توانسته اند هویت خود را در جنبه های مختلف کالبدی ، عماکردی و .... به خوبی تجلی دهند. بنابراین آنچه که در شهرهای گدشته به نمایش درمی آمد ، منظری بود که از فرهنگ همان سرزمین الهام گرفته و حاصل کنش و واکنش معقول و منطقی بین انسان و محیط زیستش بود. به تدریج با ترویج افکار مدرنیته، نقش عوامل هویت بخش ویژه هر سرزمین کم رنگتر از قبل شد و در بسیاری از موارد از بین رفت. از این زمان به بعد برعکس گذشته ، آنچه که در شهرها به نمایش گذاشته شد، تحت تاثیر فرهنگی بیگانه و غیرخودی، از اصول هویتی خود فاصله گرفت. نتیجه این مدرنیزه شدن، حتی بافت های تاریخی را هم تحت تاثیر قرار داد. امروزه این مطلب به خوبی روشن شده است که بافت های تاریخی هر شهر واجد ارزش های هویتی، ریبا شناختی و در یک کلام ، منظر فرهنگی ویژه ای هستند که می باید بعنوان میراثی ارزشمند از گذشتگان، مورد حفاظت و حکایت قرار گیرند که در صورت نایل شدن به این امر، پویایی صنعت گردشگری شهرها یکی از نتایج آن خواهد بود. پژوهش حاضر با روش توصیفی و تحلیلی، در واقع تلاشی است در جهت برشمردن ویژگی هایی از بافت های تاریخی که می توانند بر منظر فرهنگی و گردشگری آن موثر باشند ، که به طور خاص بر روی بافت تاریخی شهر گرگان صورت گرفته است. نتایج این پژیهش نشان میدهد که علیرغم وجود مناظر فرهنگی و هویتی بارزی که در این مجموعه وجود دارد، این بافت از جهات مختلف در معرض تهدید جدی قرار گرفته است. در این نوشتار سعی بر آن بوده است تا ضمن ارزیابی دقیق وضع موجود و شناخت مشکلات فضای مذکور از نقطه نظر کالبدی، عملکردی و ....و نیز عناصر تاثیرگذار بر کیفیت فضایی بافت های تاریخی و با تاکید بر ارتقای صنعت گردشگری در این مجموعه، به ارایه راهکارهای عملی در جهت احیای منظر فرهنگی بافت تاریخی گرگان پرداخته شود.

کلیدواژه ها:

منظر ، منظر فرهنگی ، فرهنگ منظری ، گردشگری ، بافت تاریخی گرگان