اثرات کاربری اراضی بر بیلان هیدرولوژیکی حوضه دشت شهرکرد

بارش با توجه به شرایط خاک، پوشش گیاهی و حجم و سرعت بارندگی در سطح زمین جاری می شود. رواناب حاصل علارقم اینکه از منابع عظیم آب به شمار می رود، به دلیل خطرات ایجاد سیلاب پتانسیل بالایی برای تحمل خسارات دارند، که باید قبل از وقوع چنین حوادثی پیش بینی و پیشگیری شوند. در پژوهش حاضر، ابتدا با توجه به رقوم ارتفاعی و شیب حوضه آبریز دشت شهرکرد، مسیرهای اصلی جریان آب با استفاده از نرم افزار ARC-GIS 10 مشخص و به 2 حوضه اصلی تقسیم شد. سپس اطلاعات کاربری اراضی برای سال 2015 میلادی از تصاویر ماهواره ای لندست OLI8 به دست آمد که با استفاده از طبقه بندی نظارت شده به 5 نوع کاربری شهری، مرتع، باغ، کشاورزی و اراضی بایر طبقه بندی شد. با توجه به داده های بارندگی روزانه و میانگین تبخیر و تعرق ماهانه ایستگاه های هواشناسی شهرکرد، سامان و بن از مهرماه سال 1393 تا شهریور ماه سال 1394 شمسی، دشت به 4 زیر حوضه تقسیم و برای شبیه سازی بارش رواناب با مدل HEC-HMS و از استانداردهای SCS برای قسمت های تلفات، میزان زمان تاخیر و گیرش اولیه استفاده شد. در نهایت میزان رواناب و تلفات و مسیرهای اصلی جریان روزانه در هر حوضه محاسبه شد. به طور کلی میزان بارش از مهر ماه سال 93 تا شهریور 94 در کل دشت 211.1 میلیون متر مکعب بود که 71.6 میلیون متر مکعب آن نفوذ و یا تبخیر شده و 155.4 میلیون متر مکعب به صورت رواناب در سطح زمین جاری شده است. این حجم آب می تواند یک منبع عظیم در راستای تامین نیاز آبی منطقه باشد.

کلیدواژه ها:

رواناب ، کاربری اراضی ، حوضه آبریز ، منابع آب ، دشت شهرکرد