بررسی و تحلیل تاثیر حاشیه نشینی بر معماری و فضاهای شهری مطالعه موردی: شهر سنندج

شهرنشینی یکی از مهمترین پدیده های عصر حاضر است، تا جاییکه صحبت از انقلاب شهری در دنیا می شود. شهر چون یک موجود زنده است، طی حیات خود بر اثر عوامل مختلف تغییر شکل و گسترش می یابد، لیکن شهر خوب شهری است که کالبدش نیازهای مردمش را با توجه به تغییرات زمان تامین نماید. توجه به ظاهر و معماری شهر خلق فضای شهری سازنده؛ با ایجاد بستر مناسب فرهنگی برگرفته از ویژگی های بوم، ارزشها و هویت جامعه و فضای شهری سرزنده؛ با ایجاد شرایط سالم و سازگار با نیازها و رفتارهای استفاده کننده ضروری به نظر می رسد؛ که این به معنی بومی کردن فضای شهری و برقراری رابطه علی دوسویه میان پدیده های اجتماعی، فرهنگی و محیط طبیعی و ابعاد انسانی است. تحولات پیچده اقتصادی و فنی که پس از انقلاب صنعتی شکل گرفته بود، موجب تغییرات عمی قتری در اندازه شهرها، نسبت جمعیت ساکن در آنها و آهنگ رشد شهر نشینی گردید. انقلاب صنعتی، با وجود تمام پیشرفت ها و جنبه های مثبت آن، پیامدهای ناخواسته ای را در تمام زمینه های جوامع بشری در پی داشته است؛ از جمله این پیامدها، رشد بی رویه شهر نشینی در کشورهای مختلف، مهاجرت های وسیع به شهر ها، که نتیجه عمده آن حاشیه نشینی و ایجادمحلات فقیر نشین می باشد، بالا رفتن هزینه های زیر ساخت های شهری،رشد و توسعه بدون کنترل و بدون برنامه ریزی شهر ها، مشکلات زمین، مسکن و آلودگی های زیست محیطی و ... را می توان یاد کرد. علاوه بر این، رشد سریع جمعیت شهری در کشور های در حال توسعه در 3 دهه گذشته نتایج و مشکلات بسیاری همچون تراکم، آلودگی، بیکاری، بی تحرکی، کمبود مسکن را تشدید کرده است. در ایران تحول شهرنشینی بسیار شتابان و سریع بوده است. متوسط رشد شهرنشینی در دوره مورد بررسی 4/4 درصد بوده است در حالیکه رشد تولید ناخالص داخلی در همین دوره 1/4 بوده است. از سوی دیگر یک قانون ساده جامعه شناختی می گوید، هر تحول و تغییر خارج از قاعده و سازمانی منجر به پیامدهای ناخواسته بسیاری می شود. این تحقیق از نوع تحلیلی- توصیفی و با استفاده از اسناد و مطالعات کتابخانه ی و پژوهش های میدانی به بررسی تاثیر حاشیه نشینی بر معماری و فضای شهری در شهر سنندج می پردازد.

کلیدواژه ها:

حاشیه نشینی ، فضاهای شهری ، معماری ، سنندج