تحلیل اسطوره شناختی پویانمایی باب اسفنجی با رویکرد نشانه شناختی رولان بارت

تا مدت ها بحث از اسطوره و اسطره شناسی به نوعی با تاریخ کهن پیوند می خورد، تا اینکه گروهی از متفکران آن را فراتر از مرزهای تاریخی بردند و بحث از اسطوره های مدرن و معاصر کردند. در دنیای کنونی یکی از مهم ترین عرصه های اسطوره سازی رسانه های تصویری هستند که گستردگی آنها کاملا مشهود و نقش آنها در انتقال پیام و فرهنگ سازی تقریبا غیرقابل انکار است. در این میان دنیای کودکان به واسطه ویژگی های روان شناختی که در مقطع رشد و یادگیری آنها وجود دارد می تواند بستر مناسبی برای این منظور باشد. یکی از راه های انتقال فرهنگ؛ نمادسازی، اسطوره سازی و قهرمان پروری است. کارتون، بازی و اسباب بازی آن چنان در روح و شکل گیری شخصیت افراد اثرگذار است که می توانند طرز تفکر افراد را در آینده تعیین کنند. برای ایجاد یک جهت دهی ماندگار در سبک زندگی افراد یک جامعه، بهترین راهکار سرمایه گذاری و برنامه ریزی روی نسل کودک است. از این رو پژوهش حاضر با روش توصیفی - تحلیلی و با تکیه بر منابع مکتوب، با هدف شناخت کارکرد در دنیای امروزی به بررسی پویانمایی باب اسفنجی از نگاه اسطوره شناسی می پردازد. اهمیت تحقیق درباره پویانمایی باب اسفنجی از آن جهت که اهل فن، خالق آن را یکی از تواناترین پویانگاران آمریکا می شمارند که مخاطبان زیادی در کشورهای دنیا و ایران دارد. چهارچوب نظری تحقیق بر اساس رویکرد اسطوره شناسی و نشانه شناسی رولان بارت شکل گرفته است. از اینرو با هدف دست یابی بهتر به سازوکار اسطوره سازی در فرهنگ، این مقاله پس از مروری اجمالی به اسطوره و تعریف آن از دیدگاه بارت به تحلیل اسطوره شناختی پویانمایی باب اسفنجی می پردازد. در نهایت بررسی ها نشان می دهد که با توجه به کارکردهای پویانمایی باب اسفنجی در عرصه رسانه های مرتبط با کودکان به نوعی می توان برای آن کارکردی اسطوره ای در نظر گرفت.

کلیدواژه ها:

باب اسفنجی ، اسطوره ، اسطوره شناسی ، نشانه شناسی ، رولان بارت