تحلیل آماری- همدیدی یخبندان شدید بهاره استان آذربایجان شرقی(4 تا 7 آوریل2004 )

یخبندان یکی از پدیده های مهم و زیان آور و مورد مطالعه در اقلیم شناسی است که از دیدگاه کاربردی با بسیاری از فعالیت های انسانی به ویژه فعالیت کشاورزی ارتباط دارد. در استان آذربایجان شرقی به دلیل کوهستانی بودن، پدیده یخبندان از جمله مهمترین عوامل محدود کننده اقتصاد کشاورزی محسوب می شود. در این تحقیق 10 ایستگاه هواشناسی استان آذربایجان شرقی مورد بررسی قرار گرفته است. در این پژوهش علاوه بر داده های ایستگاهی، از داده های فشار سطح دریا، ارتفاع ژئوپتانسیل تراز 500 و دمای تراز 850 هکتوپاسکال برای بررسی یخبندان 4 تا 7 آوریل 2004 مورد استفاده قرار گرفته است. نتایج حاصل نشان داد که دراین چهار روز، یخبندان در بیش از نیمی از ایستگاه های مورد مطالعه رخ داده است. نقشه های فشار سطح زمین ، 500 و نقشه های دمای 850 هکتوپاسکال، در روزهای مورد مطالعه نشان داد که استقرار مرکز پرفشار در نزدیکی سطح زمین و پرفشار دریای سیاه منجر به سرمایش هوا و بروز یخبندان شده است به طوریکه پیشروی و تقویت این سامانه بر روی منطقه با افزایش شدت یخبندان بهاره در روزهای متداوم ارتباط بالایی را نشان می دهد. بررسی نقشه های تراز های بالایی 500) هکتوپاسکال) نشان داد که قرارگیری بلاکینگ و به تبع آن استقرار مراکز کم ارتفاع بر یال شرقی این بلاکینگ(عرض های شمالی و اروپا و یا ناوه عمیق مستقر بر این مناطق) که زبانه های آن به منطقه مطالعاتی کشیده شده با شارش های خود هوای سرد عرض های شمالی را به عرض های پایین تر سرازیر نموده و موجب بروز یخبندان در این روزها شده است.

کلیدواژه ها:

یخبندان بهاره ، بلاکینگ ، تراف دمایی ، پرفشار دریای سیاه ، آذربایجان شرقی