بررسی روند سری زمانی تغییرات دو عنصراقلیمی (بارش-دما) (مطالعه موردی: شهرستان گرگان)

هدف از انجام این مطالعه بررسی روند دو عنصر اقلیمی دما و بارش در ایستگاه گرگان می باشد. برای انجام کار داده های بلند مدت دما و بارش روزانه ایستگاه هواشناسی سینوپتیک گرگان، طی دوره آماری 66 ساله (1953-2018) مورد واکاوی قرار گرفت. جهت بررسی روند تغییرات ماهانه و سالانه از آزمون من کندال و برآورد شیب از آزمون سن استفاده گردید. روند میانگین سالانه دما در ایستگاه گرگان با شیب 0,005 افزایشی و روند مجموع بارش سالانه در ایستگاه گرگان با شیب - 3,06 نزولی مشاهده شد. محاسبات آزمون من کندال و شیب سن در متوسط دمای ماهانه ایستگاه گرگان حاکی روند کاهشی در ماه های آبان، آذر، دی، بهمن بوده و در بقیه ماه ها روند افزایشی وجود دارد ؛ ماه های خرداد از نظر افزایشی و آذر از نظر روند نزولی در سطح اطمینان 0,05 معنی دار است. تیر و مرداد و شهریور در سطح اطمینان (0,01) معنی دار و روند افزایشی دارد. بررسی آماره های آزمون سن برای متوسط دمای سالانه ایستگاه گرگان نشان داد که دما در هر سال چیزی در حدود 0, 007 درصد افزایش داشته ضمن اینکه کمینه و بیشینه دما در سطح99درصد به ترتیب -0,005 و 0,018 سانتی گراد بوده است. درحالی که کمینه و بیشینه دما در سطح 95 درصد به ترتیب -0,003 و 0,016 می باشد. بررسی روند متوسط بارش ماهانه ایستگاه گرگان حاکی از روند افزایشی بارش در شهریور، دی و بهمن داشت؛ اما در بقیه ماه ها روند از نوع نزولی است. فروردین و تیر دارای روند نزولی و در سطح اطمینان صدک (0,05) 95 معنی دار می باشد. اسفندماه بیانگر معنا داری در سطح صدک 99 بوده که روند آن نزولی است، ماه اردیبهشت، مرداد و مهر در سطح اطمینان 0,1 (صدک (80 معنی دار هستند که روند منفی دارند؛ آماره های آزمون سن برای متوسط بارش سالانه ایستگاه گرگان نشان داد که بارش در هر سال چیزی در حدود 3,9- درصد کاهش داشته ضمن اینکه کمینه و بیشینه بارش در سطح99 درصد به ترتیب -5,5 و-0,46 سانتی گراد بوده است. در حالی که کمینه وبیشینه بارش در سطح 95 درصد به ترتیب -4,9 و – 1,1 بوده است.

کلیدواژه ها:

آزمون من کندال ، آزمون سن ، دما ، روند تغییرات دما ، تغییر اقلیم.